Hoofdstuk 1. Sjoerd Martens (geboren in Drogeham 1670) en Pytje Sjoerds (geboren in Suawoude)

Dorps site Suwâld historie, tekening anno 1754. 

Pietje Sjoerds uit Suawoude was een weduwe. Ze was eerder getrouwd met Auke Sikkens maar Auke overleed op 23 jarige leeftijd. Samen hadden ze een dochtertje, Jouckjen Aukes. 

Pietje Sjoerds hertrouwde met Marten Martens, een Meester Kleermaker uit Burgum in 1693, in Burgum. Haar kleine dochtertje Jouckjen (2 jaar, geboren in 1691 Burgum) heeft Marten als stiefvader gehad. Stiefdochter Jouckjen Aukes, getrouwd met Allard Staphorstius (zv een dominee), werd ongeveer 52 jaar. Er zijn geen kinderen bekend van stiefdochter Jouckjen en Allard. Marten en Pytje kregen 9 kinderen voor zover bekend: 

1. Sjoerd Martens 1694-1741 Burgum, ook hij werd Meester Kleermaker, Schoolstraat 161. Hij trouwde in 1719 met Rinske Doekes. Sjoerd werd ongeveer 46 jaar in 1741. Rinske werd opgevoed door Allards Staphorstius en zijn vrouw Joukje Aukes en wordt in de Nedergerechten in 1802 aangduid als  ‘halve oom’. Sjoerd’s vader overleed in hetzelfde jaar als Sjoerd, waarom is niet duidelijk. Voor zover bekend hebben Sjoerd en Rinske 1 zoon gekregen: Doeke, en hij werd ook Meester Kleermaker. Deze zoon Doeke en zijn vrouw woonden aan de Schoolstraat 160, en de ouders Sjoerd en Rinske aan de Schoolstraat 161; buren dus. Toen weduwe Rinske al op leeftijd was, kennelijk was ze toen al 94 jaar (1790), verhuisde ze met haar zoon Doeke naar Dantumawoude. Doeke’s 6 kinderen waren geboren in Bergum maar de jongste werd geboren in Dantumawoude. Het huis van Doeke in de Schoolstraat 161 werd afgebroken in 1794
2. Maaike Martens 1695
3. Grietje Martens 1698
4. Marten Martens 1700-1778
5. Auke en Leentje Martens 1704
6. Aafke Martens 1708
7. Jacob Martens 1711

De Martens familie werd vrij uitgebreid, maar ik ga verder met onze voorouder: Sjoerd Martens, de oudste zoon. Hieronder heeft Harry Spinder uit Beilen de stamboom aangevuld van de andere Martens kinderen. 

Okke: 25-4-2012

'Pietje Sjoerds hie mar ien bern by har 1ste man Auke Sikkes in Jouckjen en har famylje ha’k ek allegearre al en in soad documinten wert Teade Kingma ut Burgum my yn 2000 mei holpen hat.
Teade wie in grutte man yn de wettelike saken en koe ek hile goed it alde skriuwen leze ut de 17 en 18 de ieuw.
Teade Kingma wie in pake sizzer Teade Okkes Jansma – Teade O. wie de Soan wer fan Okke Tysses Jansma en Bintje Teades Riemersma en dus in healbroer fan myn oerpake Thys.
Ja, ik rattelje dy nammen sa mar wat of want se binne, sa stadich oan, my suver yn de harsens baarnt ju.
Myn sibbels sizze ek – ik kin dy net bysloffe Okke ast oer de famylje Jansma en ek de Hoeksmas, de Boers, Rechtops ensf begjinst te praten, dus of wy sa by mekoar binne moat ik it yn lijnen sette.
It jowt wat wille tink.
Hjir ek nog in stikje oer Marten Martens berne yn 1737 dat ik nog yn myn registers stean hie.
Ik wol hjir allinnich mar mei sizze Sytie – it wienen allegearre gjin ingeltsjes en er sitte ek in soad undogense minsken tusken us'. 

Okke 4-1-2012

"Hast de Laverman( Louwerman)( Lauwerman)  tuke fan us foaralders al ris neisjoen ? b.f. Marten Joostes en Fokeltje. Grutte tuke en ek oeral ferspraad.
Marten Martens en Pietje Sjoerds ha nei harren houlik yn 1693 yn Burgum in ofgriislike grutte kloft neilitten net, hast wol in bibleteek wurdich.
Ik ha wol oer de 100 steambeamen op de PC stean wert it neiteam fan Martens Pytsje yn foarkomme".

Okke:

'Op 161 Schoolstraat Bergum wenne Marten Martens de kleanmakker fan Droegeham en dy't yn 1693 mei de widdow frou Pietje Sjoerds trouwde.

Fan Marten Marten ut de Droegeham wit ik fjirder gjin duvel – de dymny dere is Atze Nicolai, wie neffen syn soan dy't him opfolge hat – eene beetje aan den luien kant ende heeft de kercke registers niet goed bijdegehouden-.

De bern fan Marten en Pietje binne al neisocht en de famyljes fan 1600 ek al dien foar safier as it mooglik is'.

Okke (bron Tresoar (Archief Nedergerecht Tietjerksteradeel, informatieboek 1770): 

'Marten Martens (MARTEN MARTENS), mr. kleermaker te Bergum, 32 jaar oud,

verklaart dat hij op zaterdag j.l. "gemaakte kleren" (maken kan ook zijn:

herstellen) heeft gebracht ten huize van Jan Pytters (JAN PIETERS), mr. bakker

op de Nieuwstad aldaar; dat daar toen ook is gekomen Froukjen Oebles (FROUKJE

OEBELES), wonende voor dienstmaagd bij Cornelis Sydes (KORNELIS SIEDSES),

huisman te Bergum; getuige heeft "een soopje" gedronken met Froukje en Wybe

Pytters (WIEBE PIETERS), broer van Jan, en bij hem inwonende. Toen ze

vertrokken heeft hij Froukje uitgenodigd om nog wat te drinken in de herberg op

de Nieuwstad. Daar troffen ze Haje Tjallings (HAIE TJALLINGS) aan, toen Marten

wilde afrekenen miste hij zijn buidel met ongeveer 9 gulden; na veel gedoe en

gezoek haalde Antje Sjoerds (ANTJE SJOERDS), de dochter van de kasteleinse, de

buidel tussen de borsten van Froukje vandaan

 - verklaring van Lijsbert Willems (LIJSBET WILLEMS), ruim 60 jaar oud, weduwe

van Sjoerd Tjerks (SJOERD TJERKS), wonende in de herberg op de Nieuwstad

 - idem van Antje Sjoerds, 27 of 28 jaar, wonende bij haar moeder voornoemd

 - idem van Haje Tjallings, vrijgezel te Bergum bij de Nieuwstad, 33 jaar oud

 - Froukjen Oebles, 21 jaar, dienstmeid bij Cornelis Sydes, huisman te Bergum

in Noordermeer, ontkent de buidel te hebben gestolen; zegt dat Antje die

tevoren al in haar hand had'.

Okke: 

'Je moatte der ek wol wer om gnize net – dat kroegje der op’e Burgumer Nijsted – suver hast in doarp sels, mei de Bosgras, van der Veens mei cichorei fabryk en fearskip ensf. en Froukje Oebeles mei in ponge jild tusken de boarsten..'

Okke 16-2-2015

"De Mormonen ha jierren lyn yn Ned. al de tsjerke records filme en ha doe ek kopijen jun oan Ned. en Fryske ynstansjes.
Dizze gegevens binne no ek te besjen op it internet – skitterend !!!! wat in skat oan gegevens Sytie.
Sjoch ris nei Stamboom Forum en dan click oan Alle Forums en dan Actualiteit en dernei nei https://familysearch.otg/search/collection/list en sa wat fjirder nai Friesland Overijsel, 1542 – 1811 DTB Register of nei Netherlands, Friesland , Church Records 1543 – 1911 dan nei Browse Through 257,058 images dan nei Ned. Herformd en dan nei Bergum en nei Trouwen 1679 –1812.
Der sjochst op it rjochter vakje 249 stean en de linkse is leech. Set der 41 yn en sjoch it mar io it skerm – De Ondertrouw op 1 Juli 1693 fan Marten Martens van Drogeham en Pietje Sjoerds van Bergum weduwe van Auke Sikkes en yn tinne ink it houlik 3 wiken letter.
 
De gegevens va Droegeham binne ek te finen mar it skriuwen is hast net te lezen – dat wist ik trouwens ek wol want Ds. Atze Nicolai wie tige sleauw, mar miskien mei oer oerkes mei in fergrutgles soen syn berte/ dopen te finen weze. Wy witte dat hij mei attestatie fan Droegeham nei Burgum kommen is en dus moat hij ek al lid fan de tsjerke yn D’ham west ha en miskien ek te finen yn it lidmaten boek, as dat tenminste bestjit – ik ha der nog net om syke trouwens".

Okke 8-10-2010

It begjin yn 1693 mei it houlik fan Marten Martens de kleanmakker ut Droegeham en de widdo Pietje Sjoerds ut Suwald.

Ja der komt dus de namme Sjoerd wei en it is dus de aldste namme yn us Jansma Famylje'.

Okke, juni 2011

Onderwerp: ALDE APPELSOARTEN

ACHTE BESTJUR FAN IT GRIENE NEST SUMAR, IK LESDE OKKERDEIS DAT DER IN HIEL ALD APPELRAS WER FUN EN WOL DE DOEKE MARTENS APPEL.

IEN FAN MYN FOARGONGERS WIE EK IN DOEKE MARTENS, KLEANMAKKER YN BURGUM EN TOCHT SA SUNT IN ANTJE OKKES BOSGRA TROUWT IS MEI THYS SJOERDS JANSMA DAT DY APPELSOART MISKIEN TROCH BOSHRA YN BURGUM KWEEKT WIE ENSF.

KINNE JIM EK WAT DE OARSPRONG FAN DE DOEKE MARTENS APPEL IS.

IK SJOCH DER NEI WAT FAN JIM TE HEARREN. AS JONKJE HA’K FAAK OP IT HIEM FAN MELLE EN LIESKE VAN DER VEGT BOARTE EN LETTER HAT MYN ALDE FREON BINNE KROL EK NOG OP DE PLEATS FAN IT GRIENE NEST BUORKE.

YN 2007 HA’K DER EK IN HIELE MIDDEI MEI MYN SUSTERS WEST UNDER DE LIEDING FAN JEHANNES SPYKSMA, EN FUN IT PRACHTIG WAT JIM DER NO DOGGE.

WAT WIENEN DER FROEGER YN SUMAR IN PROTTE ALDE FRUCHTE BEAMEN EN WY SIETEN EK FAAK YN DE GRUTTE TUN FAN SMOUT EN SMOEK TE PARRE EN APPEL STELLEN.

FOLLE LOK MEI JIM WURK EN GROETNIS UT IN KALD GEELONG – AUSTRALIE. 

Beste Okke

Je verzoek om informatie over de Doeke Martens kwam terecht bij de Stichting Fruit Yn Fryslan. Onze stichting houdt bezig met het behoud van de oude rassen fruit in Friesland.

 En de Doeke Martens is een oud ras. De appel is al in 1758 beschreven door Johann Hermann Knoop die als hovenier in dienst was bij het Oranje-hof in Leeuwarden. Waar de naam vandaan komt is niet zeker. Een suggestie is dat de appel genoemd is naar een Friese legeraanvoerder in de Tachtigjarige oorlog genaamd Doeke van Martena is tot op heden in geen enkel document bevestigd.

Een van de laatste bomen is in de jaren negentig terug gevonden in de hof van en door Jabuk Kramer in Goutum. Sinds die tijd zijn er weer verschillende Doeke Martens bij geplant. U begrijpt dat met deze gegevens de appel niet van Boschgra Burgum afkomstig kan zijn. Daar vandaan komt wel de Schone van Iephof, maar die appel is lang zo oud niet als de Doeke Martens. Met vriendelijke groeten

Frits Doornenbal

Stichting Fruit Yn Fryslan

secretaris 

Okke:15 juni 2011

IT HAT MISKIEN NIKS OM’E HAKKE JU MAR IT SA WOL NJISGJIRRICH NET WERT JE WARBER MEI REITSJE EN SA WER IN FALSK PAAD YNKUIERJE MEI DY APPEL NET.

De Kleermaker. Quiringh van Brekelenkam, 1661. De kleermaker zit gewoonlijk op de tafel vanwege het licht en het is er schoon. Kinderen doen de kleinere steekjes.

Correspondentie.

Harry Spinder uit Beilen (februari 2019) geeft een gedetailleerder stamboomoverzicht van de familie Marten Martens en Pytje Sjoerds: 

Marten Martens, geboren omstreeks 1660 in Drogeham, Achtkarspelen. Marten is overleden op 30-09-1736 in Bergum, Tietjerksteradeel, ongeveer 76 jaar oud.

Beroep: meester kleermaker aan de Schoolstraat 161 in Bergum                          

Religies: op 10 mei 1722 lidmaat van de hervomde kerk te Bergum op de Buurt ten westen, in 1729 lidmaat van de hervormde kerk te Bergum op de Buurt ten oosten.                   

Hij trouwde, ongeveer 33 jaar oud, op 23-07-1693 in Bergum, Tietjerksteradeel met de 26-jarige

Pietje Sjoerds, geboren in Suawoude, Tietjerksteradeel. Zij is gedoopt op 09-12-1666 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Pietje is overleden in 1742 in Bergum, Tietjerksteradeel, 75 of 76 jaar oud.

Religies: in 1690 lidmaat van de hervormde kerk te Bergum, in 1693 lidmaat van de hervormde kerk te Bergum, op 10 mei 1722 lidmaat van de hervomde kerk te Bergum op de Buurt ten westen, in 1729 lidmaat van de hervormde kerk te Bergum op de Buurt ten oosten. Pietje is weduwe van Auke Sikkes, met wie zij trouwde, 23 jaar oud, op 15-04-1690 in Bergum, Tietjerksteradeel.  

Kinderen uit dit huwelijk:

1. Sjoerd Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 24-06-1694 in Bergum, Tietjerksteradeel. Sjoerd is overleden op 07-03-1741 in Bergum, Tietjerksteradeel, 46 jaar oud.Beroep:

Sjoerd trouwde, 25 jaar oud, op 24-06-1719 in Bergum, Tietjerksteradeel met Rinske Doekes, 23 jaar oud. Rinske is geboren in Garijp, Tietjerksteradeel. Zij is gedoopt op 01-03-1696 in Garijp, Tietjerksteradeel. Rinske is overleden op 15-03-1741 in Bergum, Tietjerksteradeel, 45 jaar oud.Notitie bij Rinske: = Hinke DoekesII. 

2. Maaike Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Zij is gedoopt op 08-12-1695 in Bergum, Tietjerksteradeel. Maaike is overleden. Maaike trouwde, 27 jaar oud, op 09-10-1723 in Bergum, Tietjerksteradeel met Geuke Wobbes, 25 jaar oud. Geuke is geboren in Hardegarijp, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 28-11-1697 in Hardegarijp, Tietjerksteradeel. Geuke is overleden. Geuke is weduwnaar van Willemke Jans.

3. Grietje Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Zij is gedoopt op 02-01-1698 in Bergum, Tietjerksteradeel. Grietje is overleden op 19-03-1776 in Bergum, Tietjerksteradeel, 78 jaar oud.

4. Marten Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 14-04-1700 in Bergum, Tietjerksteradeel. Marten is overleden op 06-09-1777 in Bergum, Tietjerksteradeel, 77 jaar oud.Beroep:

Marten trouwde, 30 jaar oud, op 10-02-1731 in Bergum, Tietjerksteradeel met Aukje Joostes Laverman, 21 jaar oud. Aukje is geboren in Driesum,. Dantumawoude. Zij is gedoopt op 22-12-1709 in Dantumawoude, Dantumadeel. Aukje is overleden.

5. Auke Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 14-03-1704 in Bergum, Tietjerksteradeel. Auke is overleden op 20-10-1776 in Bergum, Tietjerksteradeel, 72 jaar oud.Beroep:

Auke trouwde met Uilkje Jelles. Uilkje is geboren in Garijp, Tietjerksteradeel. Zij is gedoopt op 15-02-1704 in Garijp, Tietjerksteradeel. Uilkje is overleden op 26-03-1778 in Bergum, Tietjerksteradeel, 74 jaar oud.

6. Leentje Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Zij is gedoopt op 14-03-1704 in Bergum, Tietjerksteradeel. Leentje is overleden op 29-08-1783 in Bergum, Tietjerksteradeel, 79 jaar oud. Leentje trouwde, 33 jaar oud, op 06-12-1737 in Bergum, Tietjerksteradeel met Minnert Emkes, 25 jaar oud. Minnert is geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 10-07-1712 in Bergum, Tietjerksteradeel. Minnert is overleden op 17-04-1778 in Bergum, Tietjerksteradeel, 65 jaar oud.Beroep:

7. Aafke Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel (zie 7).

8. Jacob Martens, geboren in Bergum, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 15-03-1711 in Bergum, Tietjerksteradeel. Jacob is overleden.

Ouders van Pytje Sjoerds:

Sjoerd Atzes, geboren omstreeks 1631 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Sjoerd is overleden vóór 1676 in Suawoude, Tietjerksteradeel, ten hoogste 45 jaar oud.

Beroep:

Religie:

Hij trouwde, ongeveer 27 jaar oud, op 11-04-1658 in Suawoude, Tietjerksteradeel met de ongeveer 23-jarige

Asch (Aske) Jacobsdr, geboren omstreeks 1635 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Aske is overleden omstreeks 1711 in Suawoude, Tietjerksteradeel, ongeveer 76 jaar oud.

Notitie bij Aske: = Aske jacobs, = Asch Jacobs

Religies:

Kinderen uit dit huwelijk:

I. Atse Sjoerds, geboren in Suawoude, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 10-04-1659 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Atse is overleden na 1737, minstens 78 jaar oud.

Beroep:

Atse trouwde, 31 jaar oud, op 15-02-1691 in Oostermeer, Tietjerksteradeel met Martjen Arjens, 22 of 23 jaar oud. Martjen is geboren in 1668 in Oostermeer, Tietjerksteradeel.

II. Hattum Sjoerds, geboren in Suawoude, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 11-11-1660 in Suawoude, Tietjerksteradeel.

Beroep:

Hattum trouwde, 28 jaar oud, op 08-09-1689 in Oostermeer, Tietjerksteradeel met Aaltje Wierds, 12 jaar oud. Aaltje is geboren in Oudega, Smallingerland. Zij is gedoopt op 28-03-1677 in Oudega, Smallingerland.

Notitie bij Aaltje: = Aeltzen Wierds

III. Jacob Sjoerds, geboren in Suawoude, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 06-11-1664 in Suawoude, Tietjerksteradeel.

IV. Pietje Sjoerds, geboren in Suawoude, Tietjerksteradeel 

V. Grietje Sjoerds, geboren in Suawoude, Tietjerksteradeel. Zij is gedoopt op 21-11-1669 in Suawoude, Tietjerksteradeel.

Grootouders van Pytje Sjoerds:

Atse Sjoerds, geboren omstreeks 1600 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Atse is overleden omstreeks 1657 in Suawoude, Tietjerksteradeel, ongeveer 57 jaar oud.

Beroep:

Religies:

Hij trouwde, ongeveer 30 jaar oud, omstreeks 1630 in Suawoude, Tietjerksteradeel met de ongeveer 23-jarige Pytje (Pietje) Bouwesdr, geboren omstreeks 1607 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Pietje is overleden omstreeks 1657 in Suawoude, Tietjerksteradeel, ongeveer 50 jaar oud.

Religies:

Kinderen uit dit huwelijk:

I. Eelkje Atses, geboren omstreeks 1627 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Eelkje is overleden omstreeks 1657 in Suawoude, Tietjerksteradeel, ongeveer 30 jaar oud.

II. Romkje Atses, geboren omstreeks 1630 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Romkje is overleden. Romkje trouwde, ongeveer 18 jaar oud, op 10-09-1648 in Suawoude, Tietjerksteradeel met Nanne Jans. Nanne is geboren in Tietjerk, Tietjerksteradeel. Nanne is weduwnaar van Beyts Ruerdts (geb. ±1615), met wie hij trouwde op 31-05-1637 in Leeuwarden.

III. Sjoerd Atzes, geboren omstreeks 1631 in Suawoude, Tietjerksteradeel 

IV. Oebele Atses, geboren in Suawoude, Tietjerksteradeel. Hij is gedoopt op 14-03-1633 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Oebele is overleden omstreeks 1690 in Oostermeer, Tietjerksteradeel, ongeveer 57 jaar oud.

Beroep:

Oebele trouwde met Maaike Jans.

V. Geertje Atses, geboren omstreeks 1635 in Suawoude, Tietjerksteradeel. Geertje is overleden. Geertje trouwde in Garijp, Tietjerksteradeel met Eesge Teyes.

VI. Ytje Atses, geboren omstreeks 1637 in Tietjerk, Tietjerksteradeel. Ytje is overleden. Ytje trouwde, ongeveer 18 jaar oud, in 1655 in Suawoude, Tietjerksteradeel met Eelse Gaeles. Eelse is geboren in Drogeham, Achtkarspelen.

Beroep:

Over-overgrootouders (5 generaties terug van Pytje Sjoerds)

Atse Aebes, geboren omstreeks 1525 in Oudega, Smallingerland. Atse is overleden na 1578 in Oudega, Smallingerland, minstens 53 jaar oud.

Beroep:

Kinderen van Atse uit onbekende relatie:

I. Aebe Atses, geboren omstreeks 1555 in Oudega, Smallingerland. Aebe is overleden.

II. Gijelt Atses, geboren omstreeks 1558 in Oudega, Smallingerland. Gijelt is overleden omstreeks 1625 in Oudega, Smallingerland, ongeveer 67 jaar oud. Gijelt trouwde, ongeveer 25 jaar oud, omstreeks 1583 in Oudega, Smallingerland met Meint Wymmers, ongeveer 23 jaar oud. Meint is geboren omstreeks 1560 in Oudega, Smallingerland. Meint is overleden na 1620 in Oudega, Smallingerland, minstens 60 jaar oud.

III. Sjoerd Atses, geboren omstreeks 1570 in Oudega, Smallingerland.  

Okke 6-2-2019

Ah Goeie Sytie,

Ik heb vaak om Aafke gezocht en kon niets van haar vinden en eerlijk gezegd had ik de gedachte dat ze misschien jong gestorven had kunnen zijn. Dat blijkt nu dus niet het geval te zijn geweest. Mooie aanvulling van Harry Spinder dus en heb dat ook een beetje nagekeken en die Spinder familie is ook groot hoor. Jammer dat niemand ons iets kan vertellen over de afkomst van Marten Martens uit Drogeham en die dominee daar Atze Nicolai.

Doog, Okke. 

Hallo Harry,

Erg bedankt zeg voor je bericht over de nakomelingen van Aafke Martens.

Al weer een hele poos geleden heb om haar gezocht en kon toen niets vinden en had de gedachte dat ze misschien erg jong gestorven was.

Dat is dus helaas niet het geval geweest en haar nageslacht heb ik ook een beetje nagespeurd en dat is ook een hele grote familie geworden zo te zien.