Afbeelding 1. De kinderen van Tijs Sjoerds Jansma en Wytske Klaszes van der Meulen.
De foto is genomen in Bergum nadat hun vader Tijs in 1904 was overleden, en voordat de eerste vertrok naar Billings Montana; Okke. Op de foto staat Okke, 22 jaar, geheel rechts, en Sikke is de jongen van 13 jaar; hij staat tussen zijn zussen in.
Staand achter van links naar rechts: Douwe/ David, 11 jaar. De 4 mannen achteraan Sjoerd/ Stewart, 31 jaar. Jelmer 21 jaar. Klaas 28 jaar. Okke/August 22 jaar.
Vooraan: Jan/ John 18 jaar, Aafke 23 jaar, Sikke/Sam 13 jaar, Jantje 16 jaar.
Sikke werkte als 15 jarige jongen in 1905 als boerenarbeider, net als zijn oudere broers. Zijn broers hadden zich in Raerd als boerenarbeider aangemeld en een van zijn broers, Okke, was naar Amerika geëmigreerd. Thuis waren zijn moeder, zijn zusje Jantje en broertje Douwe. Zijn vader was een jaar eerder plotseling overleden met 55 jaar, waarschijnlijk aan de taaislijmziekte.
Sikke werkte op contract bij een boer in Burgum. Toen hij 16 jaar was schreef hij zich in en kwam naar Jorwert als boerenarbeider. Jorwert ligt niet in de buurt van Burgum, dus hij zal soms met verlof thuis zijn gekomen, een afstand hemelsbreed van ongeveer 30 kilometer. Vanaf mei 1905 verhuisden zijn moeder Wytske, zijn zuster Jantje en zijn jongere broer Douwe naar Raerd. Voor die tijd een grote afstand, waarbij de dagelijkse familie- en kennissen banden met Bergum toch werden doorgesneden. Toen hij 17 was schreef hij zich in bij een boer in Grou, met 19 jaar schreef hij zich in als bewoner van Poppingawier in (23 juni 1909). Poppingawier is een mooi buur dorpje naast Raerd, waar zijn moeder en zijn familie in de buurt woonden. In Poppingawier woonde ook zijn broer Klaas Tijsses Jansma met zijn gezin; het neefje Tijs (13), zijn nichtjes Aaltje (10) en Wimke (9) op de boerderij.
Sikke woonde werkte bij S.W. Swierstra ( huis nr 4, persoonskaart landarbeider). De familie Swierstra komt ook weer in beeld bij de familie Jansma in de VS. Zo trouwde Grietje Swierstra uit Poppingawier met de zoon van Jelmer Tijsses Jansma; de broer van Sikke in California in 1946. Grietje Swierstra werd in California Grace Swierstra genoemd.
Afbeelding 3. Graf van S.W. Swierstra, de boer van Sikke. Poppingawier.
Bij deze familie heeft Sikke vaker gewerkt. Graf van Sybren Sipkes Swierstra (1854-1917 ) kerkje Poppingawier. Sybren was tijdens zijn tweede huwelijk (32 jaar) in 1887 boer te Terzool, en trouwde met Geeske Leistra, 20 jaar, uit Terwispel. De ouders van Sybren waren boer te Poppingawier. Meerdere Swierstra’s emigreerden naar de VS.
De emigratie naar Amerika lonkte ook voor de jonge Sikke. Het vertrek van zijn broer Okke in 1905, de brieven naar huis, het vertrek van zijn broer Sjoerd Jansma met zijn vrouw en twee jonge kinderen 1911, zijn broer Jelmer Jansma met vrouw en jonge dochtertje in 1910, deden ook Sikke besluiten zich in te schrijven. De emigranten moesten wel aan bepaalde eisen voldoen, zoals gezond zijn, werk hebben en getrouwd zijn. Sikke moest dus getrouwd zijn voor zijn vertrek. Met zijn verloofde Willemke werd overlegd hoe ze de emigratie konden plannen, waarbij ook zijn broer Jan Jansma en zijn vrouw zouden meegaan.
Sikke huwde op 23 jarige leeftijd, in februari 1914 zijn verloofde uit Sneek; Willemke van der Eems. Willemke was in die tijd dienstmeisje in Raerd. Ze zullen elkaar ontmoet hebben in Raerd waar Sikke's moeder woonde, want Raerd is ook maar een klein dorpje. Op vrije zondagmiddagen zullen ze samen zijn geweest. Beiden schreven zich tijdens hun huwelijk in als Nederlands hervormd. Ook was er veel contact met de broers van Klaas en Douwe Jansma, en de zusters Aafke en Jantje. Iedereen was al getrouwd, behalve de jongste broer Douwe.
Het huwelijk vond plaats in de gemeente Wymbritserdadeel in het gemeentehuis in Sneek. Het paar woonde in Oosterwierum, maar het zal alleen op papier zo zijn neergezet. Beiden hadden immers emigratieplannen, en de formele inschrijving zal vanuit het huis van zijn zuster Aafke Bijlsma- Jansma - waar hun moeder Wytske Jansma- van der Meulen (62 jaar) bij inwoonde - in Easterwierum zijn geweest. Sikke schreef zich in als Nederlands hervormd.
Emigratie
De emigratie naar Amerika lonkte ook voor de jonge Sikke. Het vertrek van zijn broer Okke in 1905, de brieven naar huis, het vertrek van zijn broer Sjoerd Jansma met zijn vrouw en twee jonge kinderen 1911, zijn broer Jelmer Jansma met vrouw en jonge dochtertje in 1910, deden ook Sikke besluiten zich in te schrijven. De emigranten moesten wel aan bepaalde eisen voldoen, zoals gezond zijn, werk hebben en getrouwd zijn. Sikke moest dus getrouwd zijn voor zijn vertrek. Met zijn verloofde Willemke werd overlegd hoe ze de emigratie konden plannen, waarbij ook zijn broer Jan Jansma en zijn vrouw zouden meegaan. SS Noorddam, van 16 februari 1914-26 februari aankomst Ellis Island.
Alle vier jonge mensen met de twee jonge kinderen van zijn broer Jan en schoonzuster Wietske (Jan was 3 jaar en Wietske 13 maand) zullen met de trein gereisd zijn naar Montana, naar Billings waar ze eerst bij de broers Okke, Sjoerd en Jelmer verbleven. Weer was er afscheid van mem en beppe Wytske en broer en zusters.
Een kort overzicht van de emigratiejaren van de zonen van Tijs en Wytske:
Jaartal | Naam | Wie gaan mee | Woonde in | Gaat naar |
Oktober 1905 | Okke Jansma (23 jaar) |
| Poppingawier | Noord Amerika. |
November 1910 | Jelmer Jansma (27 jaar) | Aafke Jansma(24 jaar), Antje (1,5 jaar) | Oldeboarn | California. |
Mei 1911 | Sjoerd Jansma (37 jaar) | Hieke (35 jaar) en Maaike (5 jaar) en Tijs (1 jaar). | Ysbrechtum | Montana, Billings |
Februari 1914 | Jan Jansma (27 jaar) | Wietske (27 jaar) , Jan (bijna 3 jaar) en Wietske (13 maand). | Oldeboarn | Montana, Billings |
Februari 1914 | Sikke Jansma (23 jaar) | Wietske (23 jaar). | Oosterwierum | Montana, Billings |
1915 | Douwe (22 jaar) | Na de dood van Sjoerd Jansma gaat Okke Jansma terug naar Friesland voor bezoek en neemt Douwe Jansma mee. | Poppingawier | California. |
Willemke van der Eems.
Willemke werd geboren als dochter van Wybe van der Eems, stalknecht te Sneek en Tjitske van der Vliet.
Wybe en Tjitske van der Eems hadden 5 kinderen,allen geboren in Sneek of Ysbrechtum. Ysbrechtum is een klein dorpje, westelijk van het grotere Sneek ligt. Kinderen van Wybe van Tjitske van der Eems:
Wybe en Tjitske van der Eems zijn overleden met 82 en 73 jaar in Ysbrechtum.
Afbeelding 4. Sikke, voordat hij naar Amerika emigreerde.
In de eerste wereldoorlog was Nederland neutraal. Sikke was jonger dan 23 jaar en het uniform is waarschijnlijk voor de mobilisatie.
Afbeelding 5. Trouwfoto van Sikke en Willemke in februari 1914. Beiden waren 23 jaar.
Afbeelding 6. Schilderij door J. Elsinga - Het gemeentehuis van Wymbritseradiel te Sneek waar Sikke en Willemke trouwden.
Familiesituatie in 1914.
Een bedreigende tijd, want de Eerste Wereldoorlog brak uit rond mei 1914. Nederland was wel neutraal, maar de kranten stonden vol met artikelen over oorlog en bezetting. Sikke en zijn broer Jan Jansma hebben duidelijk de keus gemaakt om te emigreren, wat niet zonder gevaar was. Ze moesten de Atlantische Oceaan oversteken, er stond in 1914 een wereldoorlog op uitbreken. In het collectieve geheugen zat het zinken van het luxeschip De Titanic (1912). Sikke (23), Willemke (23), broer Jan (37), zijn vrouw Wietske (27) en hun kinderen Jan (3) en Wietske ( 3 maand) reisden af via Amsterdam naar Ellis Island. Ze werden opgevangen door de broers in Billings Montana: Sjoerd, Jelmer en Okke. Er moesten ook voor Sikke en Jan werk op boerderijen worden gevonden.
Broer Klaas Jansma had geen emigratieplannen, hij had een vrouw en drie kinderen in Poppingawier. Hun zuster Aafke woonde in Oosterwierum, was getrouwd met Rients Bijlsma had 2 kinderen. Ook moeder Wytske woonde bij Aafke in. Zijn zuster Jantje woonde met haar man Luite Huisman in Tersoal. Jantje had een klein kruideniers winkeltje daar en ze was hoogzwanger van haar eerste zoontje Anne, wat een paar weken na de emigratie van Sikke en Jan werd geboren.
De brieven die Sikke wekelijks schreef naar zijn zuster Jantje en zijn moeder, zouden weer gevonden moeten worden! Waar zijn ze gebelven..
Naamsverandering:
Sikke werd Sam genoemd, Willemke werd Winnie evenals Jan’s vrouw Wietske ook Winnie werd. De kinderen werden Johnny en Winnie. Zo waren er 3 Winnies..
Alle twee gezinnen hebben hard gewerkt op een boerderij zodat ze later zelf een boerderij konden kopen.
Kinderen van Sikke en Willemke. Vanaf nu wordt geschreven over Sam en Winnie.
Sam en Winnie kregen drie zonen en een dochter:
Afbeelding 7. Sam en Winnie Jansma, ongeveer 1916, met baby William.
Afbeelding 8. Sam en Winnie met hun kinderen in Billings, Montana, 1946.
In 1946 trouwden hun dochter Wietske én hun zoon Tijs.
Achter van links naar rechts: Okke/August/Augie Jansma (13) , Wietske/Winnie (28) , Tijs/Theodore/Ted (24). Voor: van links naar rechts William/Bill (31), en dan Willemke (55) en Sikke Jansma (56).
Ik denk dat de foto rond 1946 is gemaakt, want ze zijn allemaal mooi gekleed en zijn er voor naar een fotograaf geweest.
Afbeelding 9. Sam en Winnie (Sikke en Willemke, 55 en 56 jaar), 1946.
1. William Stewart (Bill) Jansma (1915 Billings)
Bill Jansma had een boerderij in Billings en trouwde met Katherine Blankenship ( 1916- 2004) .
Katherine Blankenship.
Katherine komt uit Glen Alum in West Virginia. Er is een leuke site opgezegd over dit nu verlaten mijnwerkers dorpje (www.glenalum.com) over de ‘coal camp memories’, de herinneringen aan een kolen mijnwerkers stadje. Er liep een spoorlijn dwars doorheen en er werd tin gevonden. De familie Blankenship verhuisde naar Billings. De ouders van Katherine waren Leonard en Rose Blankenship en ze hadden 8 kinderen. Waarschijnlijk was het beroep mijnwerker geen succes meer was en sloten de mijnen, en besloot het gezin te verhuizen. In Glenn Alem woonden veel baptisten die in de rivier gedoopt werden. In Billings werkte Katherine in de ouderenzorg. (Er is een Blankenship website www.blankenshipweb.com ).
Afbeelding 10. Mijnwerkers dorpje van vroeger in West Virginia: Glenn Alum.
Waar ligt Glenn Alum? Het ligt duizenden kilometers van Billings.
Afbeelding 11. Glenn Alum.
Van Glenn Alum naar Billings is 1747 miles, en 27 uur ononderbroken doorrijden (met een auto). Meer als 2800 kilometer zal de Blankenship familie hebben gereisd.
Obituary (rouwbrief):
"Bill en Katherine trouwden op 1 juni 1935 in Billings en ze brachten 3 zonen groot. Ze woonden aan de King Ave op de Jansma Dairy Farm. Ze hadden Holstein koeien en stieren die ook prijzen wonnen op de markten in Montana. Katharine hielp mee op het bedrijf en leerde voor kapper waar ze het diploma van haalde. Er woonden nog 5 pleegjongens op dit bedrijf die Katharine verzorgde".
Het was een groot en gezellig gezin.
Afbeelding 12. De Jansma Ave in Billings. Tegenwoordig is de Jansma Ave verstedelijkt.
"In 1958 verkochten ze de boerderij en verhuisden naar Laurel, een stadje ten zuidwesten van Billings".Ze woonden aan de westkant van Laurel.
Afbeelding 13. Laurel ten opzichte van Billings, Montana.
Obituary: "...In Laurel begonnen ze met weidvee, die zich dik konden grazen. Katharine zat bij een vrouwenvereniging die bloemen en planten deelden. Ze moeten een prachtige tuin hebben gehad. Toen Bill overleed trok Katharine tijdelijk naar Park City (ong 25 km westelijk van Laurel en 50 km van Billings), waar ze op het gekochte land schapen fokte en weer een tuin aanlegde. Haar tante en zuster woonden vlak bij haar in de buurt. Uit gezondheidsoverwegingen verkocht ze dit land weer en ging terug naar Laurel waar ze verpleegd werd..."
Afbeelding 14. William/Bill Jansma (19) uit Billings met bruid Kathryn Blankenship (19) in 1935, Billings.
Kinderen, kleinkinderen van William Stewart (Bill) Jansma en Katherine Blankenship uit Billings:
Afbeelding 15. Parenteel, 2015.
Er zijn veel foto's van de kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen en achter-achterkleinkinderen. Ik heb hun toestemming nodig om die hier te plaatsen. De kleinkinderen heb ik op Facebook, en enkele achterkleinkinderen. Deze tak is vooral in Montana blijven wonen.
Kinderen van David (Dave) Jansma en Ella Jansma:
Kinderen van Dwayne Jansma en Edna, later Dwayne Jansma en Suzy:
Kinderen van Samuel (Sam) Jansma en Frankie Nielsen:
Winnie en Wilfred hadden 3 kinderen geadopteerd. Winnie heeft altijd bruidstaarten gebakken. Ze is vaker in Friesland geweest om de familie te bezoeken. Winnie en Wilfred woonden in Billings.
Afbeelding 16. Wietske/Winnie Jansma en Wilfred/Bud Price uit Billings, huwelijk 1946.
Afbeelding 17. De twee nichten, allebei Winnie, op bezoek in Friesland, bij Sjoerd en Griet Huisman.
Wytske/Winnie Jansma (dochter van Sipke Jansma) en Wytske Platt (dochter van Aafke Jansma) en ook geëmigreerd naar Amerika. Foto voor 1977 gemaakt, omdat hun tante Jantje, en mijn beppe, nog leefde.
Kinderen van Winnie en Wilfred Price:
1. Danni Price. Danni trouwde met Jim Waite en ze kregen 3 kinderen. De namen van de kinderen zijn: Kelly Waite, Preston Waite en Alysha Waite.
2. Barry Price. Ik ken de partner niet, maar een dochter heet Breanna Lee Price.
3. Judy Ann Price. Zij huwde Donald Vegge, en kregen 3 kinderen: Christal Vegge, Justin Vegge en Barry Vegge.
Er zijn foto's van de kinderen van Winnie en Wilfred, maar ik heb toestemming nodig om te plaatsen.
3. Tijs/ Theodore/Ted Jansma ( 1922-2004) en Elsie Gertie Prey (1915-2004).
Afbeelding 18. Thijs/Ted/Theodore (24) trouwde met Elsie Prey (31) in Billings in 1946.
De kinderen van Theodore en Elsie:
Obituary (rouwbrief):
"Ted overleed op 81 jarige leeftijd. Hij groeide op op de boerderij van zijn ouders Sikke en Willemke, in Billings. Ted trouwde met Elsie Prey en ze kregen 2 kinderen; Jerry Jansma de zoon, en Loretta Jansma. Nadat ze stopten met de familie boerderij heeft hij in de bouw gewerkt en daarna 26 jaren bij een suikerfabriek gewerkt in Billings. Hij was een liefhebber van tuinieren".
4. Okke/August/Augie Jansma (geboren in mei 1933 in Billings).
Hij werd vernoemd naar de broer van Sikke; Okke Jansma. Okke/August trouwde met Alvina Gable, maar ze zijn gescheiden.Ze bleven levenslang vrienden. Kinderen:
Obituary (rouwbrief):
"Okke/August oftewel Augie werd 78 jaar en overleed in Billings in het ziekenhuis na pancreas kanker. Hij groeide op de ouderlijke boerderij op in Billings, aan de Riverside Drive, nu een winkelgebeid aan de rivier de Hudson. Augie werd soldaat in het Amerikaanse leger en op verlof trof hij Alvina, en trouwde haar. Ze hebben hun drie kinderen opgevoed in Billings. Augie was vrachtwagenchauffeur en had een open blik naar de wereld. Hij hield ervan om op zijn rode trike te rijden. Hij leefde zoals hij reed: wijd open. Alvina en Augie deden in hun huwelijk verschillende zaken ('owened and operated various business") in Billings en Cody Wyoming. Hij peddelde graag met kleinzoon Rick op de rivier. Augie was een liefhebber van vissen en zijn as is verstrooid in de rivier".
Foto's, uit het album van Wietske/ Winnie Jansma die ze naar haar Friese familiestuurde:
Afbeelding 18. De kinderen Barry (1), Danny en Judy Ann ( 5) in de tuin bij Wietske/Winnie Price-Jansma in Billings.
Afbeelding 19. De kinderen Barry (2), Danny en Judy Ann (7) op het land van hun oom William in Billings.
Afbeelding 20. Wietske/ Winnie en Bud Price in Billings
Afbeelding 21. Het huis van Winnie en Bud, 1955, Billings