Hoofdstuk 29. Klaas Tijsses Jansma (1876- 1958)  en Aaltje Tuinhout (1880-1977).

Klaas 28 jaar, bovenste rij, tweede van rechts.

De kinderen van Tijs Sjoerds Jansma en Wytske Klaszes van der Meulen. De foto is genomen in Bergum nadat hun vader Tijs in 1904 was overleden, en voordat de eerste vertrok naar Califonia; Okke. Op de foto staat Okke, 22 jaar, geheel rechts, en Douwe is de jongen links, 11 jaar.

Staand achter van links naar rechts:  Douwe/ David, 11 jaar. De 4 mannen achteraan  Sjoerd/ Stewart, 31 jaar. Jelmer 21 jaar. Klaas 28 jaar. Okke/August 22 jaar.

Vooraan: Jan/ John 18 jaar, Aafke 23 jaar, Sikke/Sam 13 jaar, Jantje 16 jaar.

Klaas werkte ook al op jonge leeftijd, net als zijn broers. Er is bekend dat hij werkte in Hallum aan de Waddenzee als landarbeider.  Hij vertrok vanuit Hallum, 22 jaar, en liet zich inschrijven op  13 oktober 1898 als boerenarbeider Idaarderadeel (voormalige gemeente met dorpen als Grou, Warga, Roordahuizum, Wartena, Idaard), 22 jaar. Op 8 juni 1899 vertrok Klaas naar Raerd, 23 jaar en op 12 mei 1899 had Klaas zich al laten registreren in Raerd als boerenknecht waar hij in dienst kwam bij Ale Schildstra, Raerd nr 26.  Op 12 mei 1900 ( bijna 24 jaar) registreerde Klaas zich weer als landarbeider in Rauwerderhem, en zijn geloof was Nederlands Hervomd. 

Klaas trouwde met Aaltje Tuinhout, hij was toen boerenknecht te Tersoal, op 15 mei 1907. Zijn vader was al overleden in 1904 en zijn moeder Wytske woonde inmiddels in Raerd sinds april 1905 met dochter Jantje Jansma en de jongste zoon Douwe Jansma. Het paar was 30 en 26 jaar. Aaltje Tuinhout, uit Poppingawier, was inwonend dienstbode te Tersoal volgens de trouwacte. Tijdens hun huwelijk werd geen godsdienst ingevuld; Aaltje en haar familie hadden ook geen geregistreerd geloof. Aaltje en Klaas moeten elkaar vanuit Raerd gekend hebben want er waren veel jongeren die elkaar vaker tegenkwamen in het dorp. De jongeren kwamen elkaar tegen bij het inschrijven als landarbeider en dienstbode, en zondags in de kerk, of hun ouders kenden elkaar. De wereld was nog klein. 

Tersoal, een pentekening van Ids Wiersma. 

Klaas broers praatten in de tijd van zijn huwelijk met Aaltje vooral over Amerika en emigratie, en de avonden zullen gevuld zijn met de economische toestand en het gebrek aan kansen. Het moet niet in Klaas' karakter hebben gezeten om ook te emigreren. Het kan ook zijn dat het Aaltje niets leek. 

Een kort overzicht van de emigratiejaren van de zonen van Tijs en Wytske:

Aaltje Tuinhout  

Aaltje was de dochter van Gerrit Sybrens Tuinhout (geboren in Raerd) , arbeider, en Aafke van Dijk (geboren in Goeinga)  uit Poppingawier, Nederlands Hervormd. 

Pake Sybren Tjepkes Tuinhout was geboren in Joure in 1809, en hij trouwde met een jonge meid Aaltje Rijpstra uit Raerd, omdat hij zich als boerenarbeider in Rauwerderhem had geregistreerd. In deze gemeente kon je meer geld verdienen dan elders in Friesland. Voorheen was Sybren ‘bouwknegt’ in Groningen, maar dat was toch te ver van familie waarschijnlijk. Pake Sybren werd maar 40 jaar, beppe Aaltje werd 68 jaar en ze hebben hun hele huwelijkse leven gewoond in Raerd. Ze kregen 7 kinderen; Tjepke Tuinhout werd 76 jaar en leefde zijn hele leven in Raerd, Johannes Tuinhout overleed met 11 maanden, Trijntje Tuinhout ging naar school en als meisje van 16 jaar overleed ze thuis in Raerd. De volgende zoon werd ook weer Johannes Tuinhout genoemd en woonde met zijn vrouw zijn hele leven in Raerd, Geert Tuinhout bleef ook  in de buurt wonen tot zijn 84 e jaar, Geertje Tuinhout trouwde met de boerenarbeider Tjalling Dijkstra uit Akkrum, en Geertje woonde in Bolsward tot haar overlijden op 82 jarige leeftijd. Gerrit Tuinhout was de jongste en de vader van Aaltje Tuinhout. 

Gerrit Sybrens Tuinhout en Aafke van Dijk kregen 3 kinderen. Dochter Willemke Tuinhout werd maar 21 jaar en overleed thuis in Poppingawier, zoontje Sybren Tuinhout werd 11 maand en alleen Aaltje Tuinhout groeide op in Poppingawier.  

Klaas en Aaltje hebben een boerderij gehad in het mooie dorpje Poppingawier, waar ze altijd gewoond en gewerkt hebben. Aaltje overleefde haar man Klaas Tijsses Jansma ruim 20 jaar en werd 97 jaar.  

Kinderen van Klaas en Aaltje:

1.     Tijs Jansma ( geboren in 1906 Poppingawier). Tijs is vernoemd naar zijn pake Tijs Jansma. 

2.     Aafke Jansma  ( geboren in 1911 Poppingawier- overleden in 1998 in Bolsward). Aafke is vernoemd naar haar beppe Aafke Tuinhout. 

3.     Willemke/ Wimke Jansma ( geboren in 1912 Poppingawier- overleden in 1998 in Veenwouden). Willemke is vernoemd naar haar jong overleden tante Willlemke Tuinhout, in 1896.  Moeder Aaltje Tuinhout was 16 toen haar zusje met 21 jaar overleed en dat moet grote indruk hebben achtergelaten en een geliefde zuster zijn geweest. Ze vernoemde haar zuster dus weer naar haar dochtertje.

Dit is mogelijk de trouwfoto van Klaas en Aaltje op hun trouwdag in 1907. Ik heb deze foto van familie uit Amerika, via Facebook, en er stond bij 'the oldest brother of dad'.  De oudste, Sjoerd overleed in 1915 en daarna was Klaas de oudste. 

Klaas en zijn vrouw Aaltje in Poppingawier, met achteraan hun zoon Tijs Jansma (1908, en later verhuisd naar Gouda). Achteraan hun dochter Aafke (1911- 1998, ze woonde in Bolsward) en tussen haar ouders in Willemke Jansma (1912- 1998 de laatste 9 jaren gewoond en ook overleden in Veenwouden. Willemke werd ook Wimke genoemd.). Het meisje Willemke lijkt ongeveer 12 jaar, en dan zou de foto gemaakt zijn in 1924. Misschien vroeg de  familie in Amerika een foto van het gezin. 

Data:

1. Tijs      Jansma      is geboren op 17-07- 1908       in Poppingawier, zoon van Klaas Tijsses Jansma en      Aaltje Tuinhout. Tijs trouwde met Marie.
2. Aafke Jansma is geboren op 28-03- 1911 in Poppingawier, dochter van Klaas Tijsses Jansma en Aaltje Tuinhout. Aafke is overleden op 24-05- 1998    in Bolsward, 87 jaar oud. Aafke trouwde, 23 of 24 jaar oud, in 1935 met Willem Bosma, 20 of 21 jaar oud. Willem is geboren op 03-04- 1914 in Bolsward. Willem is overleden in Bolsward.

Kinderen van Aafke en Willem:

1 Hendrik Bosma.

2 Aaltje Bosma.

3 Dirkje (Dietie) Bosma.

Hendrik Bosma,. Hendrik is overleden in 2013 bergen op zoom. Hendrik trouwde met S Bosma- vd Meulen.

Kinderen van Hendrik en S:

1 Eric Bosma

2 Willem Bosma

Aaltje Bosma, Aaltje trouwde in 1971 met Henri Linnewiel.

Kinderen van Aaltje en Henri:

1 Henk Linnewiel

2 Bram Linnewiel

Dirkje (Dietie) Bosma, Dirkje trouwde met Willem Frans Beijen.

Kinderen van Dirkje en Willem:

1 Marielle Beijen

2 Jan Willem Beijen

3 Harold Beijen

3. Willemke/Wimke Jansma. Willemke/Wimke is overleden op 06-02- 1998 in Veenwouden, 85 jaar oud. Willemke/Wimke trouwde met Andele Spanjer.

Kinderen van Willemke/Wimke en Andele:

1 Geert Spanjer.

2 Annie Spanjer

Geert Spanjer, zoon van Andele Spanjer en Willemke/Wimke Jansma. Geert trouwde met Annie van Roeden.

Kind van Geert en Annie:

1 Alex Spanjer.

Alex Spanjer, zoon van Geert Spanjer en Annie van Roeden. Alex trouwde met Aletta.

Hoe gaat het verder met de kinderen van Klaas en Aaltje Tuinhout?

1. Tijs Jansma huwde Marie en woonde in Gouda.

2. Aafke Jansma huwde Willem Bosma. Zij hadden samen een bekende viswinkel in het centrum van Bolsward. Aafke en Willem kregen 3 kinderen: Hendrik Bosma, Aaltje Bosma en Dirkje/Dietie Bosma. 

3. Wimke Jansma huwde Andele Spanjer. Zij hadden een garagebedrijf in Bitgummermolen)

Wimke en Afke Jansma rond 1900

Oude foto uit Tresoar van Poppingawier 'de oude brug'. 

Poppingawier 'bevroren dorpsstraat' archief Tresoar. Als ik mij goed oriënteer is dit de boerderij van Klaas en Aaltje. Het is een grote boerderij, en het kan zijn dat Klaas en Aaltje deze niet wilde verlaten om in het ongewisse Amerika te wonen. Volgens mijn vader was het geen vetpot bij Klaas en Aaltje, maar kon iedereen altijd mee eten, al was er heel weinig. Vlees werd 1 keer per week gegeten in een pannetje.

Alle foto's hieronder van  Sijtie, oktober 2014. 

Doorkijkje Poppingawier 

Het land naast Klaas en Aaltje Jansma in Poppingawier en zal door hen gebruikt zijn. Klaas had een praam om de koeien te vervoeren. 

De overburen van Klaas en Aaltje, een mooi oud boerderijtje.

Kerkje Poppingawier waar Klaas en Aaltje begraven liggen. De graven staan bij het hoofdstuk: 'Graven'. 

De boerderij op het eilandje in Poppingawier is afgebroken, er voor in de plaats kwam een herbouwde boerderij met nieuwe bewoners. Foto oktober 2014. 

Willem en Aafke Bosma. 

in het Fries film archief moeten bewegende beelden liggen van oud Bolsward, gemaakt door Age Boschma voor een rust huis in Bolsward. Misschien dat daar nog beelden van de viswinkel van Willem en Aafke bij zijn..!  Hier twee filmpjes van de stad rond 1920 en oude Friese kinderliedjes gespeeld op het orgel in Bolsward. De kinderliedjes zijn vast gezongen door onze voorouders!

Kinderliedjes op het orgel in de Martinikerk, door Martin Mans, prachtig. 

Willem en Aafke hadden een viswinkel in het centrum van Bolsward. Iedereen kwam er een praatje maken.

Ze kregen 3 kinderen:

1. Hendrik Bosma

2. Aaltje Bosma, in 1971 getrouwd met hendrik Linnewiel. Ze kregen 2 zonen: Henk en Bram Linnewiel.

3. Dirkje, altijd Dietie genoemd, trouwde met Willem Frans Beijen. Dietie en Willem hebben samen een huisartsenpraktijk gehad in Noord Holland aan de kust. Hun kinderen: Marielle Beijen, Jan Willem Beijen en Harold Beijen.

Okke: 29-1-2013

"Ah Goeie Sytie,
Hylke Speerstra sil my op 8 Aug. nei de PC nimme en hij sei ek – jim Waldpiken ha gjin ferstan fan keatsen.
Dat is ek sa fansels en derom bin ik ek wer begun om syn boek – “ Kening op Sokken “ wer te lezen.
Sa lesde ik ek wer oer Willem Bosma, de fisk hanneler, en beromte keatser ut Boalsert en wat oer syn frou Afke.
It Ljocht gong oan he yn myn wurch brein en tocht ferhip du grutte ooie datst dat earder yn de gaten hiest.
Jawis, Willem wie ommers trouwt mei Afke Jansma – dochter fan Klaas Thysses Jansma en Aaltje Tuinhout ut Poppenwier.
Afke wie neamd nei Klaas’ suster Aafke dyt mei Rients Bijlsma trouwt wie.
Moaie ferbining wer tocht ik en der sil ik it ek mei Hylke oert ha want dy hat lange interviews mei se han yn de 70’er en 80’er jierren.
It sil my benije allegearre.
No aast ek mei de holle yn de skiednis fan it keatsen – jeu de pelote, jeu de paume en de foarrinner fan tennis ek.
Wie jim heit ek in keats man, myn neven Okke en Douwe Jansma ut Idaerd keatsten ek in protte en Douwe en frou Pytsje gean ek elts jier nei de PC yn Frentsjer en ek nei oare keatserijen.
 
Ast sa trochgean soest soe Fryslan eins hast ien grutte famylj weze tink – oppasse dus foar ynteelt en nije hoarnen tusken de pykjes dogge it ras goed – Hybrid Vigour neame se dat leauw’k". 

Okke 6-9-2015

"Ik ha ek nog wat fun oer Klaas Tijsses Jansma yn Poppenwier, ik wist ek net dat hij der koster wie en ek duvels goed it tsjerke oargel spylje koe". 

Klaas en Aaltje. Kreaze minsken!

Wimke, Geert en Andele Spanjer uit Beetgummermolen.

 Achter: Thijs en zijn vrouw – schoondochter Marie, de zusjes Wimke en Afke.

Voor: Schoonzoon Andele Spanjer, Klaas en Aaltje en schoonzoon Willem Bosma. 

Jantje en Klaas, broer en zus, in Luxwoude op bezoek bij Luite en Jantje, voor 1958. 

Thijs Jansma en Marie, wonende te Gouda.  Huwelijk 1933.