Hoofdstuk 33. 

Jan Tijsses Jansma ( 1886 Burgum- 1972 Lynden) en Wietske Stol (1886 Luinjeberd- 1960 Lynden).

Let op! Van deze familie is bijna niets te vinden, wie hen traceert  graag aan mij reactie geven!

Afbeelding 1. De kinderen van Tijs Sjoerds Jansma en Wytske Klaszes van der Meulen.

De kinderen van Tijs Sjoerds Jansma en Wytske Klaszes van der Meulen. De foto is genomen in Bergum nadat hun vader Tijs in 1904 was overleden, en voordat de eerste vertrok naar Califonia; Okke. Op de foto staat Okke, 23 jaar, geheel rechts, en Douwe is de jongen links, 11 jaar. 

Staand achter van links naar rechts:  Douwe/ David, 11 jaar. De 4 mannen achteraan  Sjoerd/ Stewart, 31 jaar. Jelmer 21 jaar. Klaas 28 jaar. Okke/August 22 jaar.

Vooraan: Jan/ John 18 jaar, Aafke 23 jaar, Sikke/Sam 13 jaar, Jantje 16 jaar.

Afbeelding 2. Jan Jansma. Waarschijnlijk 16 jaar.

Jan Tijsses Jansma was pas 16 jaar toen hij zich registreerde als landarbeider in Rauwerderhem op 10 juni 1902. Hij woonde afwisselend nog in Bergum bij zijn ouders en gaandeweg steeds meer bij de boeren bij wie hij arbeider was.
In 1906 ging hij (20 jaar) samen met zijn broer Klaas (26 jaar) naar het registratiekantoor in Raerd en Jan schreef zich in voor de plaats Oldeboorn en Klaas ging naar Jorwert.  Jan was toen 20 jaar en Klaas 26 jaar. Beide  jongemannen waren Nederlands hervormd en ongehuwd. Zijn broer Jelmer woonde en werkte in Oldeboorn - dus dat was vlak bij elkaar.
Waarschijnlijk trof Jan daar zijn latere vrouw Wietske Stol.

Afbeelding 3. Verloving of ondertrouw van Jan en Wietske in 1910.

Jan trouwde met Wietske Stol op 19 mei 1910  in Oldeboorn in de gemeente Utingeradeel, in de plaats Oldeboorn, arbeider en meid in die plaats.  Het paar was beiden 24 jaar. De ouders Stol uit Luinjeberd en weduwe Wytske van der Meulen, wonende te Raerd,  tekenden de trouwakte. Jan en Wietske kregen 2 kinderen in Oldeboorn:

1.      Jan Jansma, geboren 1911

2.      Wietske Jansma, geboren 1913

Wietske Stol. 

Haar ouders waren Jan Sipkes Stol ( landarbeider - geboren te Luinjeberd in 1858) en Harmke Teakes de Leeuw (geboren te Terwispel, in Tjalleberd). Jan en Harmke Stol kregen 8 kinderen:
1. Willemke Stol (1884)
2. Wietske Stol (1886)
3. Martje Stol (1888)
4. Sipke Stol (1891)
5. Trijntje Stol (1894)
6. Janke v (1897)
7. Teatske Stol (1900)
8. en een levenloos kind in 1907.

Het levenloze kindje werd in het zelfde jaar geboren als het huwelijk van oudste dochter Willemke; moeder Harmke Stol was toen al 46 jaar. Jan en Harmke Stol zijn beiden op hoge leeftijd overleden en hebben hun hele leven in Luinjeberd gewoond. Al hun kinderen schreven zich in als landarbeider of dienstbode, voornamelijk rondom Akkrum en Oldeboorn. Martje Stol werd de latere vriendin van Jan’s zuster Jantje Tijsses Jansma; Martje ook Makke genoemd, trouwde met Thijs de Haan (geboren in De Knipe)  in Opsterland. Martje en Jantje Tijsses Jansma waren leeftijdsgenootjes en in bijna het zelfde jaar getrouwd. Martje was dienstbode van 1909-1911 in Oldeboorn. Jantje en Martje kwamen elkaar weer tegen toen beiden later in Langezwaag woonden.  Met jonge kinderen woonden ze bij elkaar in de buurt en ze deelden dezelfde familie.

Afbeelding 4. Eerste kind Jan Jansma van Jan en Wietske. 

Afbeelding 5. Trouwfoto van Jan en Wietske in mei 1910.

Jan en Wietske zijn beiden 24 jaar op hun huwelijk. Ze zijn getrouwd in de gemeente Utingeradeel, een gemeente die nu  niet meer bestaat. De trouwlocatie was de hoofdplaats Oldeboorn. Beiden hadden al emigratieplannen, , want in 1914 emigreerden ze. Jan’s broer Okke, zijn broer Sjoerd en schoonzuster Hieke, zijn broer Jelmer en vrouw  waren respectievelijk in 1905, 1910 en  in 1911 naar Montana gegaan en ze hebben waarschijnlijk hoopvolle berichten gekregen uit de brieven. Jan en Wietske hebben ook plannen gemaakt om te gaan en zijn broer Sikke wilde ook mee. Waarschijnlijk waren de emigratieregels dat alleen getrouwde stellen mochten aanmelden. Sikke trouwde nog een week voor de emigratie met zijn verloofde Willemke van der Eems in 1914. Sikke en Willemke emigreerden op 14 februari 1914 samen met Jan en Wietske met de SS Noordam naar Ellis Island waar ze op 26 februari aankwamen.

Jan en Wietske kregen twee kinderen, die ze naar zichzelf noemden:

1. Jan Jansma, geboren 1911 in Oldeboorn

2. Wietske Jansma, geboren 1913 in Oldeboorn.

Alle vier jonge mensen met de twee jonge kinderen (Jan was 3 jaar en Wietske 13 maand) zullen met de trein gereisd zijn naar Montana, naar Billings waar ze eerst bij de broers Okke, Sjoerd en Jelmer verbleven. Weer was er afscheid van mem en beppe Wytske en broer en zusters.

Naamsverandering:
Sikke werd Sam genoemd, Willemke werd Winnie evenals Jan’s vrouw Wietske ook Winnie werd. De kinderen werden Johnny en Winnie. Zo waren er 3 Winnies. Jan werd John genoemd.
Alle twee gezinnen hebben hard gewerkt op een boerderij zodat ze geld voor een eigen boerderij konden sparen.

Overzicht emigraties

De kinderen van Jan Tijsses Jansma en Wietske Stol:

1. John Jansma, geboren 1911 in Oldeboorn. Jan trouwde met Ruby, en ze kregen 4 kinderen. Namen van de kinderen: Johnny, Naney, Kenny, Charlotte en Robert. Robert overleed als baby. Hij is met 86 jaar overleden in 1972 in Lynden; Washington.
2. Winnie Jansma, geboren 1913 in Oldeboorn. Ze trouwde met John Lagewey en kregen 6 kinderen. De namen van de kinderen zijn Wilma Lagerwey, Harvey Lagerwey, Jim Lagerwey, Gary Lagerwey, Joe Lagerwey, Mary Lagerwey. Zij is overleden in 1998 in Lynden; Washington.
3. Harriet Jansma, geboren in Billings in 1914, trouwde met George Heidema, en ze kregen 4 kinderen; Linda Heidema, Bonnie Heidema, Nina Heidema, John Heidema. 
4. Dorothy Jansma, geboren in 1921 in Billings Montana. . Ze is 86 jaar geworden. Ze trouwde met Gerrit van Beek en hebben 9 kinderen gekregen in Lynden; Washington. Namen van hun kinderen zijn: Leroy van Beek, Judy van Beek, Bonnie van Beek, Jerry van Beek, Sharon van Beek, Shirley van Beek, Merri Lynn van Beek, Dennis van Beek, Darlene van Beek. Overleden in 2007 in Lynden; Washington

In 1935 verhuisde het gezin naar Lynden;  Washington. Zijn broer  Sikke/Sam Jansma bleef wonen met zijn gezin in Billings Montana.  Hun broer Sjoerd Jansma uit Billings was gestorven in 1931 door een ongeluk, een trap van een paard heeft hem het leven gekost. De twee andere broers Jelmer en Douwe hadden hun boerderijen naast elkaar liggen en woonden dar met hun gezinnen. Dat was in Artesia, California. Hun broer Okke, diegene die de reizen op touw had gezet en voorbereid, was in 1931 ook plotseling overleden. Okke’s weduwe Trijntje (Tina/ Teena) woonde ook in Californië, waarschijnlijk vlakbij of er bij in als huishoudster. Sjoerds weduwe Hieke (Helen) is jarenlang huishoudster geweest bij een van de broers en gestorven in Los Angelos.

Locaties

Afbeelding 6. Van Billings naar Lynden.

Lynden in de staat Washington. Van Billings naar Lynden is 915 miles en 13 uur ononderbroken doorrijden. Dat zijn 1470 kilometer. 

Afbeelding 7. Locatie in state Washington.

Lynden ligt in de buurt van het Canadese Vancouver maar nog in het noordelijke deel van de staat Washington, Verenigde Staten. 

Afbeelding 8. Lynden.

Lynden is gebouwd naar Hollands model en er bevindt zich een sterke gereformeerde gemeenschap. John en Winnie hadden daar een boerderij. Er wonen  nog steeds veel mensen met Nederlandse achternamen.

Jan Jansma en zijn gezin.

Er is weinig bekend over dit gezin, er zijn geen familieleden te vinden waar ik contact mee kan zoeken. De familie had een boerderij in Lynden.

Winnie (Wietske Jansma –Stol) overleed met 73 jaar in Lynden Washington en Jan trouwde voor de twee keer rond 1962 met een weduwe; Cora Versteeg. Cora had al kinderen.

Afbeelding 9. Obituary of overlijdensbericht van Jan Jansma.

Vertaling: 

Jan Jansma, 86 jaar uit Lynden overleed 27 mei 1972 in het ziekenhuis. Hij was een gepensioneerd boer en een lid van de Eerste Gereformeerde Kerk. Nog levende familieleden zijn (in 1972): een zoon (John Jansma geboren 1911 Oldeboorn, nu wonende te Everson) met 3 dochters, zijn 3 dochters Wietske Lagewey –Jansma uit Lynden, zijn dochter Harriet Heidema-Jansma uit Billings en Dorothy van der Beek -Jansma uit Everson. Zijn broer Douwe Jansma uit California, zijn zuster in Nederland (Jantje Jansma), een stiefzoon. Verder mevrouw Nellie Versteeg uit Lynden (dochter van de 2 e vrouw van Jan Jansma ), 27 kleinkinderen, 18 achterkleinkinderen.

Wietske Stol overleed met 73 jaar in Lynden Washington, en Jan trouwde voor de twee keer rond 1962 met een weduwe; Cora Versteeg. Ook zij had al kinderen. 

Afbeelding 10. Parenteel Jan Jansma.

Een boek over de geloofsgemeenschap in Lynden. 

Marriët Meester bezoekt oud-Hollandse gelovigen in Amerika.

Meester nam een aantal maanden haar intrek in Lynden, de woonplaats van de oom over wie ze zo veel verhalen gehoord had dat hij mythische trekken gekregen had. Oom Peter Maystar(!), overleefde leukemie dankzij stamceltransplantatie, waarvoor zijn broer (de vader van de schrijfster) donor was.

Meester heeft een heel aantal boeken op haar naam staan. Sommige daarvan zijn (gedeeltelijk) autobiografisch, andere zijn journalistiek en ook fictie staat op haar repertoire. Ze leefde zich in in het leven van Roemeense zigeuners, en ze vindt dat het haar moet lukken om zich onbevooroordeeld open te stellen voor haar strengchristelijke Amerikaanse familie, hoewel ze zelf in haar tienerjaren al afscheid van de kerk genomen heeft.

http://www.refdag.nl/boeken/marriet_meester_bezoekt_oud_hollandse_gelovigen_in_amerika_1_632057

Okke: 9-5-2012

"der kaam in moaie resinsje it boek  – “De Mythische Oom “ fan Mariet Meester.
Nijsgjirrich dat de minsken der yn Linden sa oan harren ferline fest holden hat en ek mei al dy trapgeveltsjes fan al dy gebouwen tot oan de publyke toilet blokken ta.
Sokke dingen ha se yn Fryslan nog net iens want de gemeente rie fan Tietsjerksteradiel fertelde my mei Simmer 2000 dat it folk dy ferniele soenen.
No wurde fergeemje beboete troch in saneamd wyld pisjen en yn Burgum en hast alles plakken moatte jo nei in kroeg ta om der fan je smoargens ôf te kommen.
Wat in kans ha se der yn it alde lan Sytie – skythuzen mei trapgevels sa as in Lyndon en alle gemeentes ut Fryslan in frij reiske derhinne om te sjen hoe it folk it der dien hat.
Lit se dan hjir ek mar komme en dan kinne ek de nijmoadrige gebouwen sjen yn alle lytse plakjes – gjin wyld migerij hjirre.
Us Klas, Tryn, Mattie, Anna yn 1999 en us Rixt ek yn 1992 wienen ferbaast dat elts oard sokke moaie en skjinne toiletten hie, publyke BBQ plakken en sliepplakken.
Se seiden doe ek – hast net te begripen dat it  by us dere sa’n achterlike boel is.
No de bouwfakkers warber yn Ned. – huskes bouwe ensf. ensf. moaie ynfrastructuer sadat if folk it milieu net mear fersoarget en wat mear thus bliuwe wol – win win situation net.
Hoerah foar Lynden – ik soe it wol ris sjen wolle".

Afbeelding 11. Jan en Wietske, met van links naar rechts de kinderen Wietske, Dorothy, Harriet en John.

Als het jongste meisje Dorothy misschien 14 jaar is, dan is het 1935, de tijd van verhuizing naar Lynden. Misschien staat de auto al klaar, of zijn ze net aangekomen. 

Afbeelding 12. Dorothy Jansma, dochter van Jan en Wietske.

Ze trouwde met Gerrit van Beek in Lynden in de staat Washington in 1938.

Afbeelding 13. Dorothy Jansma, 1921-2007, geboren in Billings als dochter van Jan Jansma en Wietske Stol. 

Getrouwd met Gerrit van Beek, 9 kinderen, en overleden in Lynden Washington. Als 14 jarig meisje is Dorothy meeverhuisd met het gezin naar Lynden Washington. 

Obuatory: Dorothy Van Beek Dorothy Van Beek, age 86, a Christian Health Care Center resident, went to be with her Lord and Savior on Friday, Nov. 9, 2007. She was born March 27, 1921 in Billings, Montana to Jan and Winnie (Stol) Jansma. In 1935, she moved with her family to Lynden where she married Gerrit Van Beek in 1938. Together, they farmed and raised their family in the Lynden-Everson area; retiring in 1979. Dorothy's faith was an anchor throughout her life. She had been an active church member, enjoying worship and fellowship at the First Reformed and Nooksack Valley Reformed Churches. Spending time with family brought Dorothy much joy in life. She delighted in the beauty of God's creation in the great outdoors and tending her garden. Preceded in death by her husband Gerrit in 1995; daughter, Darlene Divis in 2007; sisters, Winnie Lagerwey, Harriet Heidema and brother, John Jansma; she is survived by her children: Leroy (Gladys) Van Beek of Lynden; Judy (Rick) Sato of Arlington; Bonnie (John) Heutink of Seattle; Jerry (Christine) Van Beek of Lynden; Sharon (John, Jr.) Van Dalen of Lynden; Shirley (Doug) Bajema of Lynden; Merri Lynn (Jim) Tjoelker of Everson; Dennis (Kari) Van Beek of Custer and son-in-law, Al Divis of Hemphill, TX; twenty-two grandchildren and fifteen great-grandchildren.

Afbeelding 14. Facebook via Judy. Het is Harriet zeggen ze. 

Facebook via Judy Lautenbach (kleindochter van Jelmer Jansma, Harriet is haar achternichtje).

Afbeelding 15. Harriet (1914-1999), oudste dochter van Jan en Wietske.

Ze trouwden in Lynden, Washington, met George Heidema. Harriet werd geboren in 1914 in Billings. 

Afbeelding 16. Hieronder Harriet, Dorothy en Wynn Jansma.

Afbeelding 17. De oudste zoon Jan Jansma van Jan en Wietske. 

Jan/Johnny Jansma werd in Oldeboarn geboren in 1911. Johnny trouwde met Ruby, waarschijnlijk in Lynden, zo rond 1936/7. Jan Jansma (1911-1999) en Ruby Pinnick (1916-1989).

Afbeelding 18. Foto's uit het album van Jan Jansma. 

Inzet: 1931 na de begrafenis van hun broer Okke in Santa Ana, komen ze helemaal uit Montana. Op de achtergrond een ouder echtpaar en hun huis in Lynden. Wietske overleed in 1960. Waarschijnlijk is de vrouw naast de oude man zijn tweede vrouw Cora Holleman of Cora de Lange, ze zijn getrouwd in 1962.