Jansmabergum.nl 

op zoek naar betekenis 




Thijs Huisman en Uilkje Lolkema.





 




















Thijs als baby, hij liep steeds er vandoor vandaar het stek. zijn mem geeft hem een paardebloem





Thijs groeide op in De Plasse, Langezwaag (6e en 7e veendistrict)  met 3 oudere broers en een jongere broer. Hij ging er ook naar de lagere school. Zijn vader werkte op de boerderij en bewerkte het land waar hij als jongen vanzelfsprekend aan meehielp. De jongens waren voorbestemd om boer te worden en leerden het landwerk.

   

Thijs was 12 jaar toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak en 16 toen de oorlog was afgelopen, een tijd waarin het gezin niet veel welvaart had en voor de opgroeiende jongens beperkingen meebracht. Na de oorlog heeft hij een tijd gewerkt als knecht bij Lomme en Detsje Bosma, die woonden vooraan de weg op een grotere boerderij aan de Hegedyk. 














Thijs en Eldert op school Langezwaag; de schoolfotograaf kwam langs.












Lagere school in Langezwaag. 














































Indonesie

In mei 1947 werd hij opgeroepen om voor Nederland mee te vechten om Indonesië te behouden. Hij was 19 jaar.. Hij heeft een aantal jaren als chauffeur van de dokter gereden op Java en daardoor geen actieve oorlogshandelingen hoeven uitvoeren.  Hij is uitvoerig geïnterviewd door Hylke Speerstra in 2014 maar zijn verhaal is niet opgenomen in het boek ‘op klompen door de dessa”. Elk jaar gaat Thijs met zijn vriend Cor, ook een oud Indië veteraan, naar de jaarlijkse nationale, provinciale en gemeentelijke herdenkingen.


Klik op  onderstaande link voor een uitzending van Omrop Fryslan op 17-2-2016. Mijn zuster Ymmie en ik zijn geintervieuwd voor televisie uitzending van Bynt. 

    

http://http://www.omropfryslan.nl/utstjoering/bynt-fan-17-febrewaris-2016-1720#videoplayer611373


Korte vragen van mij op 10-1-2016: 'Wat wie de namme fan jo regiment in Indie?


‘Het 6 e eskadron vechtwagens, de Huzaren van Bureel’." Daar waren er maar weinig van. Ik heb een foto van de jongens die werden opgeleid". Ik: 'Waar was dat? ”"Dat was in Amersfoort, de kazerne Willem 3, een opleidingscentrum. Ongeveer 80 jongens bleven bij elkaar, tot  in Indie en daar werd de goed opgeleide KNIL bijgevoegd. Knil had al een opleiding. Ik werd chauffeur". Ik vroeg waarom werd u chauffeur"?  Thijs: "Dat was mij voorkeur, thuis kon ik dat  invullen'. Hij zei: "Ik  had in de auto van Rudophy (woninginrichter Gorredijk) gezeten,  want mem kreeg een nieuwe stoel, de bus reed reed ons pad op, en de chauffeur vroeg of ik voorin wilde zitten. Hij vroeg of ik ook een stukje wilde rijden. Hij zei: " Ik zie me nog zitten en ik mocht rijden". (dat was bepalend voor zijn chauffeur beroep in Indie). 


Thijs is ongeveer 3 jaar in Indonesië geweest. Terug in Nederland, varend door het Noordzeekanaal, zagen ze de bloembollenvelden in bloei, een prachtig gezicht. Hij kreeg een treinkaartje naar huis, en dat was alles. Toch wilde het dorp wat voor hem doen, er waren meerdere jongens teruggekomen. men had bedacht dat iedereen een fiets kreeg. Maar toen Thijs thuis kwam, waren de fietsen op. Jammer vond men, dan maar wat anders. De banketbakker moest maar een aantal  taarten bakken voor de familie met veel slagroom, dezelfde waarde als de fiets. De taarten werden op 1 dag bezorgd, en de familie at zich zat aan taart. Maar er was nog zoveel over, en dat kon niet bewaard in de tijd toen er nog geen koelkasten waren. Thijs' vader is daar erg boos over geweest, ze moesten de taart wel aan de dieren voeren omdat het bederf intrad.. 

In het voorjaar van  1950  kwam hij terug, en van te voren spraken de soldaten in Indonesië er al met elkaar over wat ze in Nederland zouden doen. Thijs zou ook wel naar Amerika willen omdat er al een broer was op het boerderijtje bij zijn ouders. Er was toch al weinig werk, en hij wilde wel emigreren zoals ook de 6 ooms van hem hadden gedaan. 

Hij was nauwelijks thuis, of er plofte een nieuwe brief op de mat (1950). Op herhaling, naar Uhde in Duitsland. De Amerikanen wilden oefenen met de Nederlanders na de oorlog, maar er was nog geen terrein uitgezet. Thijs moest zich in Apeldoorn melden, en kreeg instructies om met een gymleraar, ook soldaat op herhaling, naar Uhde te rijden met een jeep, en de zaak voor duizenden manschappen oefenklaar te maken. Ze kwamen aan in Uhde, maar er was alleen akkerland, net ingezaaid. Zonde vond hij het om er tenten op te zetten voor de komende soldaten, maar de boer was al gecompenseerd. Na een aantal maanden arriveerden opeens in grote getale jeeps en nog eens jeeps, en zwaar materieel. De oefentroepen waren gearriveerd. 

Het hele terrein werd aan puin gereden, en door opkomende gewassen werd in rechte lijn gereden. Thijs zei wat zonde, dat mooie goed, je kunt toch ook omrijden..Maar als de generaal beval geeft gaan ze, en dat is dwars door de velden. De bieten vlogen in het rond, en een man met schadeformulieren er achter aan. Geldverspilling vond Thijs. 


file:///G:/DATA/heit/2005-0543-01-0161.PDF  De link naar de pdf van het nationaal archief 'Duits-Nederlandse militaire samenwerking in de Koude Oorlog", door dr. J. Hoffenaar. De auteur is hoofd van de afdeling Wetenschappelijk Onderzoek van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie. (JRG 174 12-2005 MILITAIRE SPECTATOR 543). Thijs is daar een jaar geweest (1950-1951) . De Koude Oorlog was begonnen. 

Thijs: ‘ik ha it lesen (bovenstaande pdf), en ik wie der  yn hjerst 1950 omdat de bieten doe op it lân stienen. Wij wienen de voorhoede. Wij wienen de earste lichting’. "Dat oare ha ik net meimakke". 


oefenterreinen British army on the rhine, onderdeel British army on the Rhine

1951 countertrust

1952 hold fast

1953 Grand repulse

    1954 battle royal



Terug in Langezwaag heeft kort, een maand of 3 gewerkt bij een boer uit Grou, waar zijn taak bestond uit grasland kanten maaien en de koeien en melk vervoeren in de pream. De boer vroeg Thijs na 3 maanden om te blijven en daar zijn geld te verdienden. Maar Thijs wilde geen boerenarbeider worden maar zelfstandig zijn. De boer heette Thijs Jansma, was getrouwd en had een dochter. Met 92 jaar haalde Thijs herinneringen op; '2 plakjes brood smorgens waren erg weinig, en we kregen 'sûpenbrij' erbij omdat ik steeds honger had. De andere arbeider en ik moesten daar onze buik maar van vol eten. Toen ik na 3 maand een idee had om naar Schotland te gaan, vond de boer dat jammer. Hij had gewild dat ik wat in zijn dochter zag. Nu ik zo oud ben en hier aan terug denk, wist ik niet dat deze naam in onze familie voorkwam, we spraken daar niet over, maar nu denk ik misschien was het verre familie van mij'. (Sijtie: wie is deze Thijs Jansma?). Deze boer woonde net buiten Grou en had zo'n 21 koeien, die graasden op een eilandje bij Grou. 

Terug naar de tijd van 23 jaar. Thijs schreef een brief naar een instituut in Noord Holland, waarin hij uiteenzette dat hij graag boer wilde worden,. wilde leren, maar er geen kans voor had gehad door de oorlog in Indonesie (3 jaar) en de inzet van deze militairen in Duitsland direct daarna, 4 jaar dat hij niet kon leren. Boer worden betekende dat hij genoeg bagage wilde hebben. Hij kreeg een brief terug dat hij zich kon aanmelden voor Schotland; Tarland. In 1953 is hij daar naar toe gegaan. 


Thijs was ook bij de kroning van Queen Elisabeth 2e van Engeland, hij zat bovenin de lantaarnpaal, toen de stoet voorbij kwam (2 juni 1953). Hij wist niets van de kroning, maar kwam daar achter toen de straten werden afgezet in hartje Londen. 



     





















Thijs in de soldatenkleding om naar Indonesië te gaan, mei 1947, 19 jaar. 



Schotland.

'In Tarland, Aberdeenshire Schotland, liep een project ter stimulering van de landbouw en de uitwisseling van internationale studenten. Weduwe Lady MacRobert (1884-1954) had 3 zoons Alasdair, Roderic and Iain. Alistair verloor het leven in 1938 als civiel vliegenier, zijn broer Roderic kreeg daarop het landhuis in Tarland, en werd als RAF piloot als vermist opgegeven boven Irak in de Tweede Wereldoorlog. De jongste, Iain, en net afgestudeerd op Cambridge, erfde Tarland. Hij werd als vlieger ingezet om een vermist vliegtuig op te sporen boven Shetland, maar keerde nooit terug. Iain werd 24 jaar oud. Lady MacRobert was diepbedroefd maar gaf een donatie om een oorlogbommenwerper de naam te geven “MacRobert’s reply’(=MacRoberts antwoord)'.

Tussen 1943 en 1950 richtte zij een aantal particuliere vermogens op’ een trust’ waarin jonge mensen, zonder aanziens des persoons of achtergrond,  de kans kregen om door hard werken en studie hun idealen en ambitie waar te maken, zoals haar eigen omgekomen zonen dat deden. Sindsdien doneert de MacRoberts Trust miljoenen aan donaties naar goede doelen en won vele prijzen en oorkonden voor traineeships en schenkingen. Tarland in de regio Cromar is nu een geliefd wandel gebied voor toeristen met prachtige heuvels en vergezichten.
































Lady Mac Robert en haar zoons: Alasdair (1912, werd 26 jaar), Roderic (1915, werd 26 jaar), Iain (1917, werd 24 jaar en vermist bij de Shetland eilanden).

 

Thijs bouwde vriendschap op in Tarland  met Aegil (Ike) uit Denemarken. Hij en zijn vrouw Gretha stuurden een zilveren geboortebeker naar Friesland toen Thijs eerste kind werd geboren. Zijn vriend Peter Hutton kwam later over uit Engeland om Thijs op te zoeken in Langezwaag, maar trof alleen vader Luite thuis. 



Kopje: Twisk

Verder heeft hij stage gelopen in Twisk, in 1946, in Noord Holland, nog voor zijn huwelijk,  bij Wim en Nel Spaander. Hij kwam er een jaar in de kost en heeft veel geleerd.

  


























De boerderij van Wim en Nel Spaander in Twisk. Thijs raakte bevriend met de familie en ze  bezoeken, 2015, elkaar jaarlijks. Naast de boerderij stond  op het erf het huis van Dieuwertje Spaander. Wim’s zoon Kaas  en schoondochter hebben nu net buiten Twisk een enorm grote moderne boerderij aan de Mijnsherenweg. 
























Verkering met Uilkje Lolkema



Thijs en Zus hebben elkaar tijdens het dansen bij de Schouwburg in Heerenveen ontmoet. Thijs bezocht Zus op de fiets vanuit Langezwaag; 8  km naar Katlijk. Thijs was terug uit Indonesië en Twist, en was bezig naar Schotland te gaan. 




Thijs en Zus in Slagharen. 






















Een oude foto van de boerderij aan de Weversbuurt in Katlijk, genaamd Sara Susanna. 

www.heerenveen.nl :

"Met betrekking tot de landbouw mogen we stellen dat Katlijk van oorsprong een typisch boerendorp is geweest. De adel van Oranjewoud heeft daarop een grote invloed gehad. Meer dan 10 boerderijen zijn door de familie Van Limburg Stirum gebouwd. Naast veeteelt vormde ook de akkerbouw een belangrijke bron van werkzaamheden. Koren, aardappelen en zandrapen waren de producten die van de akkers kwamen. Rond 1950 kende Katlijk een dertigtal boerenbedrijven. Het zal dan ook duidelijk zijn dat het boerenbedrijf belangrijk voor de werkgelegenheid in het dorp is geweest. Zeker was dit het geval toen veel boerenwerk nog handwerk was. Ook in de landbouw heeft de schaalvergroting toegeslagen. Regelgeving en milieueisen hebben het er voor de agrariërs niet eenvoudiger op gemaakt. De werkgelegenheid in de landbouw is ook sterk afgenomen onder invloed van mogelijkheden tot mechanisatie van de werkzaamheden. Van de oorspronkelijk meer dan dertig boerenbedrijven is er nog slechts een klein aantal over". 


In 1955, terug in Friesland, trouwde Thijs Huisman met Úilkje Lolkema. Uilkje werd ook Zus genoemd, en groeide op met haar oudere zuster Grietje Lolkema op de pleats in Katlijk van haar tante Sijke Lolkema en Bene Haven, aan de Weversbuurt 6.


  














Schouwburg Heerenveen, afbraak 1990-1992.































Thijs en Zus trouwden in 1955 in Heerenveen. 




 











Thijs en Zus bij de uitgang van het gemeentehuis toen Eldert Huisman en Trijntje van Dijk in 1957 in het huwelijk traden.

Tijs is hier 29 jaar en Zus is 25 jaar. 




Thijs werd bedrijfsleider op de boerderij van tante Sijke Lolkema en omke Bene Haven. Bene Haven was eerder getrouwd geweest met Geesje de Jong en na haar overlijden hertrouwde Bene met Sijke. 

Toen de stiefouders van Zus Lolkema zich terugtrokken omdat ze te oud werden, kwamen Thijs en Zus op de boerderij aan de Weversbuurt in Katlijk.

   

Er werden 4 kinderen geboren:

  1. Sijtie  (Sijke) Huisman, 4-1-1958, geboren in ziekenhuis Heerenveen. Sijtie trouwde met Martin Peckelsen (geboren 1955 Dortmund) 5 kinderen: Fardau (geboren 1986-1992), Fréderique (geboren 1988 ), Nina (geboren 1990), Mathijs (geboren 1992) en Wessel (geboren 1995). Alle kinderen zijn geboren in de gemeente Heerenveen. Martin is enigeer bij Mitsubishi en Sytie werkt in het onderwijs. 


Okke: 12-7-2012: "Dus Frederique ek mei in lytse tatoo, ach ja it heart der no by en sa lang as se der har net  oer skamje ofsa sille yn harren letter jierren dan hindert it ek niks ju.
Wy ha hjir yn Geelong 3 moaie tatoo shop, tige kuenstich wurk dogge se, suker skjin en under goede controle ensa.
Wy ha no ek 3 laser shops dyt oars niks dogge as tatoos weimeitsje en dat it ek nog djurder dan it tatooere litten".


  1. Jannie (Jantje) Huisman, 7-11-1960 te Katlijk is met haar toenmalige man, ze was 19 jaar, geëmigreerd naar Australië om een boerderij te pachten. Ze hebben op meer plaatsen gewoond in het zuiden: Yanaki in Victoria, Inverloch in Victoria, Poowong in Victoria,en Strathmerton in Victori. In Swan Hill hebben  ze een eigen motel. Jannie is gescheiden van haar man en woont nu in Adelaide en heeft daar werk. Kinderen: Robert (1983), Peter (1984), Monique, in 2016 officieel Nikki genoemd (1987), Nadia (1989) en Carmen (1991). Robert en zijn vrouw Fiona hebben een meisje: Indira (2013), en Jason Hendrik (2016) en Carmen heeft een zoon Jaxon (2011). Peter en zijn ex vrouw Courtney hebben 2 kinderen: Mason (2013) en Abigail (2015). 
  2. Ymmie  (Ymkje) Huisman, 25-7-1963 te Katlijk. Ymmie is getrouwd met Jurrie van Veen (1964) en zij wonen in Mildam en hebben een eigen bedrijf. Ymmie werkt op een peuterzaal. Hun kinderen zijn Manouk (1991), Jorn (1993) en Jesper (1996). 
  3. Lute  Freerk Huisman, 2-6-1969 te Katlijk. Lute trouwde met Janneke Haanstra (1970) en ze wonen in Katlijk met hun kinderen Léon (1995), Paulien ( 1998) en Marnick (2005). 

   



Thijs en Zus hebben hun hele werkzame leven gewoond op de boerderij eerst aan de Weversbuurt, en rond 1984 (?) op de nieuwbouw boerderij aan de Tjongervallei te Katlijk. Thijs was vooruitstrevend en overlegde tijdens ‘studierondje’ met boeren in de buurt, hoe ze hun bedrijfsvoering konden optimaliseren. Om de beurt kwamen de boeren s avonds bij elkaar, vaak 1 keer per maand. Thijs is ongeveer 10 jaar voorzitter geweest van de ruilverkaveling Midden Tjonger, naast zijn werk als boer. Verder was hij Lid van de Friese Maatschappij voor landbouw, een vereniging waar ze in 2015 nog uitjes mee hebben, de oud bestuursleden van toen. Tijs heeft voor zijn vrijwilligerswerk om mede de kleuterschool in Mildam, voor Mildam en Katlijk, op te richten, voor zijn werk naast de boerderij voor de Ruilverkaveling een lintje in de Orde van Oranje Nassau gekregen. 

Samen kochten Thijs en Zus de boerderij aan de Schoterlandseweg in Katlijk in 1991. Ze hebben vele reizen gemaakt waaronder een aantal keren naar hun dochter Jannie in Australië.

Sinds 2006 en 2009 wonen hun zoon Lute met zijn gezin en hun dochter Sytie met haar gezin ook in de boerderij, een kadastraal gescheiden geheel.



Okke 21-6-2011

HOI SYTIE,

WAT NIJSGJIRRICH JU DAT DYN HEIT SAFOLLE TE DWAAN HAN HAT MEI IR. JOHANNES SWIERSTRA.

HOEFOOL HAT DY RUILFERKAVELING EIN SKOSTE EN WAT HAT DE RETURN ON INVESTMENT WEST.

IK WIT WOL DAT IK YN 1973 NUVER OPSEACH YN SUMAR, IK KOE DE NAMMEN FAN SAFOLLE ALDE FJILDEN, IKKERS EN KAMPKES, MAR DE SKIEDINGEN WIENEN  FERLEIN EN FEROARE.

DE ALDE, EN FANSELS YNTEELDE, ALDE BOEREFAMYLJES YN SUMAR SA AS DE HOEKSTRAS EN DE ALGRAS, LEAUWDEN NET YN RUILFERKAVELING EN SEIDEN - DAT IS US LAN NET EN DAT HA DY KRINGEN US UNTSTELLEN, MAR HJA HIENEN KREKT LIKE FOLLE LAN AS FAN TE FOAREN EN DE STIKKEN LEINEN EK BY MEKOAR EN NET SA FERSTRUID AS EARTIIDS.

IK SOE GRAACH WITTE WOLLE SYTIE WAT JIM HEIT DER NEI SA'N DIK 40 JIER NO FAN DE RUILFERKAVELING SEIT.

JOHANNES SYN SUSTER GEPKE WIE TROUWT MEI IN NEEF FAN MY, OKKE VAN DER KOOY - DUS EINS IN DUBELE FERBINING MEI DE JANSMAS.

DIT HOULIK IS NET GOED OFRUN EN HJA BINNE LETTER SKIEDEN EN GEPKE IS NET WER TROUWT.

IK HA HAR YN 1995 NOG OPSOCHT YN HEARRENFEAN EN IN PRACHTDEI MEI MEKOAR HAN, WANT IK HIE SE YN 40 JIER NET SJOEN.

IN LEAVE FROU EN JOHANNES HAT HIMSELS LETTER YN LJOUWERT FAN KANT MAKKE, ALTEAST SA HAT HYLKE SPEERSTRA MY FERTELD, FERSUPT LEAUW'K.

           

IK HIE NEA FERWACHTE DAT HIJ SOKS DWAAN SOE WANT HIJ IN OPSTEAND EN HELDERE MAN MEI IN FREONLIKE EN SYMPATIKE FROU,MAR JA JO KINNE NEA, AS BYSTANDER, IN LJOCHTSJE YN INOAR SYN/HAR HOLLE SKINE HE. 



Rond 1984 verhuisde de familie; Thijs, Zus, Ymmie en Lute naar de Tjongervallei in Katlijk. Janny was getrouwd en woonde in Australië, Sijtie studeerde en woonde in Leeuwarden.


In 1992 werd de boerderij aan de Schoterlandseweg 23 in Katlijk gekocht. Sijtie en Martin kochten het arbeidershuisje aan de Breedsingel in Katlijk. 


 






















Foto januari 2015 Sytie. Er werden 2 rode beuken aangeplant “in reade beuk heard bij in pleats’. Dit zullen ook zijn voorvaders Sjoerd en Tijs Jansma hebben gezegd. Op de voorgrond een grote rode beuk die ook achterhuis staat. 

























Okke 12-7-2012:

Och hearkens, Tys mei in nije knibbel, hij makket wol wat mei en wunderbaarlkik wat se no dwaan kinne net.

It ferhaal fan de ald boer wie dus wat tefolle foar Nina - moast efkes gniiskje hear.Jim heit kin skielk wer hikken stappe tink - sjich it springen is oer he.Winskje him betterskip fan us en pas op foar bloed stallingen". 


"Have a great holiday en wy sille us best ek dwaan om der ek in unferjitlike gisel mei te meitsjen - Longreach Stockman's Hall of Fame, the Hay Shearer's Hall of Fame, Undarra lava Tunnels, Winton dinosaur park, ofleine plakken en prachtige figueren wer yn pubs ensf., grutte wide loften, stiltme, skilderachtige delgeande sinnejunen - om foar te stjerren.
Wer in oar minske wurde, alteast foar in skoftsje - it lanskip makket der nog it minske em net oarsom.
Walk in peace and may The Force be with you and yours.
Blinder wat ist skoan dat je oeral wer sin oan ha en dat dy ferrekte goarre gjin littekens achterlitten hat.
Tuut fan en ek in krupe fan my foar Tyske, dyn moaie heit - lit him net stroffelje".

























Foto's 














Pake Luite en Janny Huisman . de foto is ontwikkeld  op 4-10-1961 staat achterop. Foto voorkant boerderij Weversbuurt. Hieronder jantje met Janny, aan de zijkant van de boerderij. 





 
















































































Foto rond 1962, Sijtie en Janny met beppe Jantje. 






Foto uit het fotoboek van beppe Jantje, omstreeks 1960 genomen.