Hoofdstuk 31. Okke Tijsses Jansma ( 1882-1931) en Trijntje Ferwerda. 

De kinderen van Tijs Sjoerds Jansma en Wytske Klaszes van der Meulen. De foto is genomen in Bergum nadat hun vader Tijs in 1904 was overleden, en voordat de eerste vertrok naar Billings Montana; Okke. Op de foto staat Okke, 22 jaar, geheel rechts, en Douwe is de jongen links, 11 jaar.

 Staand achter van links naar rechts:  Douwe/ David, 11 jaar. De 4 mannen achteraan  Sjoerd/ Stewart, 31 jaar. Jelmer 21 jaar. Klaas 28 jaar. Okke/August 22 jaar.

Vooraan: Jan/ John 18 jaar, Aafke 23 jaar, Sikke/Sam 13 jaar, Jantje 16 jaar.

Okke Tijsses Jansma is de eerste die in 1905 via Ellis Island vertrok om naar Billings Montana te gaan. Waarom precies daar is onbekend. Okke is op de foto ongeveer 23 jaar en in dat jaar is hij ook vertrokken. 

Okke was boerenarbeider in Oosterwierum en Poppingawier. Hij werd geraakt door de emigratieverhalen van familieleden (zijn oom Hendrik Jansma, geëmigreerd en overleden in Grand Rapids met 19 jaar) , de neef van zijn moeder, de kranten uitgever Tjibbe Gearts van der Meulen die emigratie stimuleerde en hij sprak daarover in zaaltjes ook in Burgum. Okke besloot de sprong te wagen, als arbeider verdiende hij toch weinig, net als zijn broers die zich elk jaar weer opnieuw moesten inschrijven als landarbeider.

Okke voor oktober 1905 en in 1905 was hij 23 jaar

Een kort overzicht van de emigratiejaren van de zonen van Tijs en Wytske:

Okke trouwde in Billings MT met Trijntje Ferwerda. Trijntje was een immigranten dochter en haar gezin woonde al in Amerika. 

Hun namen werden: August and Teena of Tina. 

Trouwfoto August and Tina

Het is de vraag of Okke en Trijntje een boerderij hebben gehad in Californië , ik denk het niet. Okke was meer een onderzoeker en avonturier, en hij kan naar Californië zijn gereden om het land te ontdekken naar mogelijkheden voor boeren. Misschien dat Okke vaker zich met politiek en bemoeide en via het nieuws vernam dat er ook goede grond in Californië was, en een beter klimaat. Waarschijnlijk heeft Okke in 1905 de weg vrijgemaakt voor Jelmer.

De andere broers Sjoerd, Jan en Sikke gingen naar Billings Montana en bleven daar. Okke en Trijntje hebben hen vaker bezocht. 

In 1915 is Okke naar Friesland teruggereisd met de boot, om de onheilstijding voer te brengen van de plotselinge dood door een ongeluk van zijn broer Sjoerd. Okke nam op zijn terugreis zijn broer Douwe mee. Hij zal Douwe naar zijn broer Jelmer hebben gebracht in Californië. Jelmer en Douwe hebben een boerderij vlak bij elkaar gehad. Het is waarschijnlijk dat Okke en Jelmer een boerderij in de buurt bespraken, een mooi bedrijf dat voor hun jongste broer Douwe goed te bebouwen zou zijn. 

Okke en zijn vrouw Trijntje hadden een auto waarmee ze vanaf 1911  de families in Billings bezochten.  Er werden geen kinderen geboren bij Okke en Trijntje.  Waarom Okke plotseling overleed is onbekend. Trijntje bleef achter in Billings. 

August and Tina (Okke en Trijntje), Effie and Jelmer (Afke en Jelmer) met de prachtige T Ford van Okke. Okke zal vanuit Billings zijn gekomen naar Californië, een rit van ononderbroken 18 uur. 

Van links naar rechts: Douwe en zoontje, Jelmer en zoon, en Okke. Douwe's zoontje (Allva) is geboren in 1925, dus dan zal de foto rond 1929 zijn gemaakt in California. 

Okke is overleden op 7-05- 1931 in Santa Ana Californië, 49 jaar oud.Het stond in de krant Santa Ana Daily Evening Register in mei 1931. Hij viel dood neer vlak bij zijn huis in Talbert (Fountain Valley) bij Los Angelos. 

 Waarom Okke plotseling overleed is onbekend. Okke en Trijntje zijn dus getrouwd in Billings Montana, maar verhuisd naar California, in Santa Ana. 

Trijntje bleef achter in Californië, maar woonde na de dood van haar man in El Monte, in Californië. Haar naturalisatie was pas injuist naar El Monte verhuisde is onbekend. 

Achtergrond van het stadje El Monte in California, in de roerige jaren van de crisis.

Het stadje El Monte werd die tijd overspoeld met Amerikanen, eigenlijk landverhuizers met hun kinderen, die hun droge landerijen in Texas en Oklahoma ontvluchten. De regering deed er weinig aan. Er was een enorme armoede en hele gezinnen liepen wekenlang naar Califonia langs lange rechte wegen. 

"It became home to many 1930s white immigrants from the Dust Bowl Migration". 

De tijd van The Dust Bowl was de jaren dertig, met een grote economische crisis. Omdat er weinig meer groeide en er diepe armoede was, trokken tienduizenden boeren en hun gezinnen naar vruchtbare  delen van het land zoals Californië. 

Okke 8-3-2013

"Moai programma jun op de buis – the dust bowl of Oklahoma. De sangen fan Woody Guthrie gunzje my ek wer troch de holle. Taffallich is syn soan Arlo op it momint yn Aust. e wy hoopje dat wy syn consert sjen kinne op 24 Maart yn Melb.
Oh de dagen fan Joan Baez, Pete Seeger en Woody Guthrie – wat skitterende protest lieten – de psalm fan oerein steande minsken". Doog,
Okke.

Foto van 1936 van fotograaf A.Rothstein; een vader met zijn twee zoontje die schuilen voor de zandstorm.

Twee advertenties in een Friese krant.

Okke 2-3-2015:

"Hoi Sytie,

1. Nijjiers adfertinsje ut de Hepkema Krante fan 31 Des. 1916 – Soe dit in grapke fan Okke west ha want dy wie de leste dyt trouwt wie en nuver ek dan Sjoerd en Hieke net neamd binne.

2. Berjocht oer it ferstjerren fan Okke T. – it liket op in hertinfarkt tink, ut de Hepkema krante fan 31 Maaie 1931 en ek wer gjin Hieke en  bern.

Okke 18-6-2012

"Oanheake ek nog in moaie alde advertinsje fan Okke Thyses’ ferstjerren yn Santa Ana.
Ek nijsgjirrich dat de widdow en bern fan Sjoerd der net yn neamd wurde en ek de frou fan Douwe wurd ek net neamd.
Hie de famylje miskien kontakt ferlern mei Hieke en har 2 bern en wie Anna Pearl Miller har ek net bekint.

Okke 7-5-2015

"Ah Goeie Sytie,
Bedankt foar dyn brief fan 3 April en ja blinder it filmke oer de speeltun achter Tjaarda en de stimme fan de verteller hat my laitsjen brocht.
No binne der gjin speetunen mear mar yn myn jonkjes jierren wie der ien yn Olterterp, Feankleaster, Quattrebras en Swarteweisein en allegearre ferbun mei in hotel fansels.
Ik herinnerje my nog best dat wy yn de simmer fan 1944 nog meu de tram fan Sumar, oer Drachten en de Gordyk nei Hearrenfean west ha mei in skoallereiske en de memmen gongen doe ek mei us derhinne as oppassers.
Wy moasten doe ek nog al in hiel ein rinne fan it tramstation of nei de bosken ensa ta. Yn de speeltun boartsje en ek by de grutte houten belvedere op. Wy hienen, as bern, nog nea sa heech west en koenen de wrald oersjen.
Letter ek mei de glezen wein fan Harm Tjeerdsma ut Eastermar nei Feankleaster en ek ris mei de tram nei Olterterp en mei de Garyper stoomboat fan de Gorter bruorren nei Grou, de boat waard de kikkert neamd mar werom wit ik ek net hjer".

Okke Tijsses Jansma, foto in Nederland gemaakt. 

Graf van Okke Jansma, Santa Ana Californië (Fountain Valley cementry) mei 1931