Jansmabergum.nl 

op zoek naar betekenis 







Hoofdstuk 7. Aanverwante families.

Rond de jaren 1810 en 1860 waren er veel Burgumer families die dagelijks met elkaar te maken hadden. De namen van deze families duiken op in geboorte- en sterfte akten. De ene keer als bloedverwanten, de andere keer als buren. De namen komen ook voor bij notariële transacties als geldverstrekkers of waar nog geld van tegoed stond. Een van de families die een sterk raakvlak vormden met de Jansma's rond die tijd was de Wadman familie uit Burgum en omstreken. Vandaar dat ik daar het een en ander over heb uitgezocht. Ook de familie Wymenga wordt vaker genoemd.

 

Erg veel genealogische verwarring ontstond door de zusjes Wyminga. Froukje Jans Wyminga/Wijminga is de zuster van Antje Jans Wyminga/Wijminga. Froukje Wymenga trouwde in 1770 trouwde met Douwe Folkerts Wadman. Haar zuster Antje Wymenga trouwde 5 jaar later in 1775 in Bergum met Hendrik Folkerts Wadman. Twee broers trouwden met 2 zusters.  

 

De Wymenga familie en de Wadman familie woonden rondom Burgum, rond Tystjerk en Garyp. Vooral de Zomerweg was een verbindingsweg tussen deze families. Ze hadden vooral de herbergen bij de waterwegen en landwegen in bezit en hun beroepen waren landbouwer, herberchier of koopman.Jan Roels Wyminga, koemelker te Garyp (geboren 1785) en zijn vrouw Attje Romkes Kloosterman kregen 13 kinderen, waaronder de dochters Froukje Jans en Antje Jans.

Ik duik even in de stamboom van de Wymenga- Wadman familie.

1.        Folkert Douwes (1720 geboren te Burgum) gehuwd met Gepke Hindriks Voorman/Wyminga, (ongeveer 1720 geboren te Burgum).

Kinderen: Douwe Folkerts en Hendrik Folkerts.  Zijn deze Folkert Douwes (2a) en Hendrik Douwes (2b) beiden een Wadman? Het lijkt er wel op.

 

2a. Douwe Folkerts Wadman (geboren 1746 en overleden met 60 jaar in 1806 te Burgum). Hier wordt wel gesproken over de achternaam Wadman. Hij trouwde met Froukje Jans Wyminga in 1770.

Hun 3 zonen:  Jan Douwes Wadman (de latere kastelein van Het Roodhert te Bergum) en Haaije Douwes Wadman. Haaije was ook kastelein, te Garyp. Folkert D. Wadman, kastelein te Buitenpost.

2b. Hendrik Folkerts Wadman ( geboren 1750 te Burgum, overleden 13-12- 1812 Te Burgum met ongeveer 61 jaar). Hij trouwde met Antje Jans Wyminga, (geboren rond 1750 te Burgum) in 1775. Kinderen: Antje Hendriks Wadman , Folkert Hendriks Wadman, Jan Hendriks Wadman, Hinke Hendriks Wadman, Douwe Hendriks Wadman, Gepke Hendriks Wadman en Maaike Hendriks Wadman. Gepke Hendriks Wadman (Geboren in1788 Tytjerk en overleden in 1835 in Tytjerk, 47 jaar.) Haar man Hendrik Roelofs was kastelein in Tytjerk in 1819, later werd hij schoolonderwijzer in Tytjerk genoemd. ER worden 7 geboortes genoemd (Roelof, Roelof, Hendrik, Klaske, Folkert, Sjouke en Antje Buruma), allen uit Tytjerk.

De volgende genologische verwarring betrof de huwelijken van Folkert Hendriks Wadman (ouders 2b) en zijn broer Jan Hendriks Wadman (ouders 2b). Folkert trouwde met Tjitske Pieters Veninga, beide uit Tytjerk en zijn broer Jan Hendriks Wadman trouwde met Dieuwke Pieters Veninga. Tjitske en Dieuwke waren zusjes uit Hardegarijp. Tjitske woonde haar hele leven met haar gezin in Tytjerk en Dieuwke in Hurdegaryp, beiden dus getrouwd met de broers Wadman.

Verdere verwarring brachten de namen; voornaam en patroniemen werden generaties lang doorgegeven. Voorbeeld Douwe Hendriks en de zoon heet Hendrik Douwes en de kleinzonen ook weer Douwe Hendriks.

Neven Wadman:

2.        Jan Douwes Wadman (1772) en zoon van 2a, wordt kastelein van het Roodhert te Bergum. Hij was getrouwd met Andriesje/Andersje Alberts, daarna met Rinske Smid. Overleden met 71 jaar te Burgum, in 1844. Met Rinske Smid kreeg hij veel kinderen en daarbij namen ze ook de zorg voor de pleegkinderen nog op zich. Zijn broer Haije Douwes Wadman (1775) te Garijp trouwde met Fetske van der Meulen, overleden met 48 jaar in 1823. Kastelein te Garyp. Zijn broer Folkert Douwes Wadman geboren 1771, getrouwd met Aaltje Atsma. Hij overleed als kastelein te Buitenpost op 45 jarige leeftijd in 1816. Er moet plek genoeg zijn geweest bij Jan Douwes Wadman in het Roodhert in 1829. De 5 wezen, kinderen van zijn neef, Jan (zie nummer 3) konden meehelpen en plek krijgen, maar vaak als ze enigszins hun eigen kostje konden verdienen werd dat aangemoedigd. Op 71 jarige leeftijd stierf kastelein Jan D. Wadman ( 1844). Hij werkte tot zijn dood nog als kastelein in Het Roodhert. Zijn weduwe Rinske Wadman –Smids zette de herberg nog 10 jaar voort, waarschijnlijk met hulp van haar ongehuwde zonen Pieter en Folkert Wadman, omdat zij in notariële akten geregistreerd staan als ‘herbergier te Burgum’. Haar dochter Vrouckjen Wadman was al getrouwd in 1838, dochter Fokje Wadman trouwde in 1841, dochter Gebke Wadman zal ook in de herberg meegewerkt hebben want ze trouwde pas in 1848. Pieter en Folkert waren beiden ‘kastelein’ die als getuige optraden bij het huwelijk van hun zuster Gebke. Pieter is waarschijnlijk om het leven gekomen in 1850 op 40 jarige leeftijd, want een getuige die aangifte doet van zijn dood is een ‘agent van politie’. Net als Folkert Wadman was Pieter Wadman ongehuwd. In 1875 overleed Rinske Pieters Smids, 88 jaar oud. Rinske nam de erfenis in ontvangst van haar overleden man Jan D. Wadman. Dat besloeg veel land en eigendom in het centrum van Burgum, zoals de Koemarkt, Het Roodhert, en een aantal stukken weidland. Dat werd gekocht door Sjoerd Jansma en zijn vrouw Maaike Wadman. Jan Douwe Wadman was de oom van Maaike geweest, en hij was voogd over haar neefjes en nichtjes, de wezen Wadman. Sjoerd kon door de dood van Maaike geen voortzetting bewerkstelligen van deze koop want Sjoerd had het geld nodig had om de kinderen van Maaike uit haar eerste huwelijk uit te kopen. Sjoerd verkocht Het Roodhert, de Koemarkt en land vrij snel door aan zijn stiefdochter Welmoed de Boer, getrouwd met koopman Wybe van der Meulen. Sjoerd heeft nog een tijd lang rente en aflossing moeten betalen aan Rinkse Pieters Smids. Hun land aan de Zomerweg lag bij elkaar in de buurt, en in actes wordt Rinske weduwe J. Wadman genoemd.

 

3.        Jan Hendriks Wadman (1779), zoon van 2b, landbouwer en daarna kastelein bij de brug te Hurdegaryp. Getrouwd met Dieuwke Peters Veninga, beide echtelieden overleden een paar jaar na elkaar. Er werden 8 kinderen geboren in het café bij de brug te Hurdegaryp en die werden verspreid  bij familie geplaatst na het overlijden van hun ouders. De datum januari 1829 is erg belangrijk voor hen omdat deze 8 kinderen toen wezen werden. De namen van deze kinderen zijn:

 

a. Tjitske Wadman geboren 1807, getrouwd. Ze komt in deze site niet meer voor;

b. Pieter Wadman 1808, getrouwd.

c. Antje Wadman 1811, trouwde in mei 1829 met Sybe Gerrits van der Woude, veenbaas, uit Sumar. In hoeverre dat een vlucht was, wie zal het zeggen. Antje had anders onder voogdij geplaatst worden, maar ze trouwde al op haar 18 e jaar. Antje en Sybe vd Woude kregen 1 zoon Gerrit. Sybe vd Woude overleed (60 jaar, schipper) en Antje hertrouwde ( 53 jaar) met weduwnaar en schipper Jan Klazes Vlieger (52 jaar) , ze huwden in 1811. Ze komt in deze site niet meer voor;

d. Hendrik Wadman 1812. Hij komt onder voogdij Jan Douwes Wadman, zijn oom van Het Roodhert te Bergum. Hendrik  werd later koopman  en huwde in 1835 Doetje Inia. De wees Hendrik had aan de Nationale Militie voldaan. Doetje's vader was ook overleden maar haar moeder was 'kasteleinsche te Rijperkerk'. Na hun huwelijk werd Hendrik ook kastelein te Ferwerd, koopman en kuiper te Hardegarijp en . Doetje overleed al met 29 jaren, ze hadden 3 dochters Neeltje Wadman, Grietje Wadman en Dieuwke Wadman. Hendrik overleed met 60 jaren, zonder beroep, te Nijkerk.

e.     Grietje Wadman 1814 (onder voogdij van oom Jan Douwes Wadman kastelein), overleed al met 20 jaren, wonende in Burgum, op 2 december 1834. Ze was ongehuwd, en woonde in Hurdegaryp toen de arbeiders en koemelkers haar vonden en aangaven bij de burgerlijke stand in Burgum dat Grietje was overleden. Wat zou er gebeurd zijn.. ze was waarschijnlijk aan het koemelken..

f.     Maayke Wadman 1816 (onder voogdij van oom Jan Douwe Wadman). Maayke huwde Bauke Uiltsje Venema, de schipper. Bauke was geboren in Wartena en overleed met 70 jaar in Earnewald. Maayke en Bauke Wadman hebben veel te maken gehad met Okke en Janke Wadman wonende in Sumar, beide waren schippers. Ze kregen 4 kinderen; Dieuwke Venema, Uiltje Venema , Jan Venema en Feikje Venema.

g.    Janke Jans Wadman 1818 (onder voogdij van haar oom Jan Douwes Wadman). Janke huwde Okke Tijsses Jansma, waar aan een hoofdstuk is gewijd. Okke en Janke kregen 4 kinderen; Antje Okkes Jansma, Jan Okkes Jansma, Thijs Okkes Jansma en Dieuwke Okkes Jansma. Aan Janke en haar man Okke is een hoofdstuk gewijd. Janke is het nichtje van Maaike Wadman. Beide nichtjes trouwden met de broers Okke en Sjoerd Jansma uit Bergum. 

h.    Sipke Wadman 1822 (onder voogdij zijn oom Jan Douwe Wadman). Sipke was bakkersknecht tijdens zijn huwelijk met Akke Sybes Boersma in 1848. Ze waren een vruchtbare bakkersfamilie met 8 kinderen in Tytsjerk.

 

4.        Douwe Hendriks Wadman ( 1783 in Tytjerk) zoon van ouders 2b. Landbouwer en later herbergier te Tytjerk in de herberg bij de brug. Waarschijnlijk nam hij het café over van zijn overleden broer. Douwe trouwde in 1811 in Tytjerk  met Grietje Pieters Sikkema. Dat was hoogst noodzakelijk want een paar maand later komt hun dochter ter wereld. Douwe handelde naast de herberg ook in grondzaken en wordt vaak in akten als koper of verkoper genoemd. Zijn vrouw Grietje Sikkema had vanuit haar familie aardig wat land meegenomen. De handel besloeg het gebied rondom Bergum en Tytjerk. Er was grond aan de Zomerweg in Burgum wat hen toebehoorde, zoals het bekende Huis ter Heide wat behoorde tot Grietjes familie Sikkema. Grietje heeft Huis ter Heide tot haar dood in bezit gehad. Douwe overleed met 42 jaar in 1826, waardoor Grietje en haar dochter Maaike Wadman deze herberg met stalling draaiende hielden. Er was ook een koemelkerij bij de herberg aangebouwd. De rente van het verhuurde land kwam moeder en dochter goed van pas. Dochter Maaike Douwes Wadman (geboren te Garijp in 1811), dochter van Douwe en Grietje.  Er is een hoofdstuk aan Maaike Wadman gewijd omdat zij de vrouw van Sjoerd Tijsses Jansma werd. Maaike huwde eerst met Dirk de Boer, en samen runden ze Huis ter Heide en moeder Grietje woonde er bij in.  Echtgenoot Dirk, hun zoontje en dochtertje stierven in het zelfde jaar 1840, waarschijnlijk aan een besmettelijke ziekte. Maaike, de weduwe met een eigen herberg en land, hertrouwde met de jongere Sjoerd Jansma. Jammer genoeg stierf ze na de geboorte van haar 12 kind in 1855. Het overlijden van Maaike is een scharnierpunt in de tijd voor de familie van Sjoerd Jansma. Er is een inventaris gemaakt van haar bezit vanwege de verdeling van de erfenis. Daar is een hoofdstuk aan gewijd omdat het veel zegt over haar en de tijd. Haar oom was Haije Wadman, ook herbergier, te Garyp.